« Poprzednie hasło: [GLINISTY] | Następne hasło: GLINNIK » |
GLINKA (20) sb f
f (12) m (3) [w znac. 3. i w funkcji n-pers], pl t (5) lw funkcji n-loc].
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | glinka | |
G | glinki | Glink |
A | Glinkę | |
I | glinką | |
L | Glince | Glinkach |
V | Glinko |
sg N glinka (6). ◊ G glinki (5). ◊ A Glinkę (1). ◊ I glinką (1). ◊ L Glince (1). ◊ V Glinko (1). ◊ pl G Glink (1). ◊ L Glinkach (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (jeden z tych samych przykładów) – XVIII w.
Znaczenia
1. Minium (Rost); minia, tlenek ołowiu, czerwień ołowiana (1): Minium, Fárbá którą też náſzy málarze Minium zową. Alias rubrica, Glinka. Mącz 222c.
2. Pospolicie występujący minerał, zawierający uwodniony tlenek żelaza; lubryka, ochra (9): BOlus armenus ieſth iakoby glinka/ z Armenijey nalepſzy FalZioł III 36a; Rubricatus, Vczerwieniony / glinką vfárbowány. Mącz 359a.
Wyrażenie: »glinka ciesielska« = Bolus (Rost) (1): Albo weźmi glinki ćieśielſkiéy SienLek 173v.
Zestawienia: »czerwona glinka« = Bolus (Rost); rubrica (fabrilis a. Aegyptia a. Africana) Mącz, Cn; terra sigillata FalZioł [szyk 2 : 4] (3): FalZioł V 28v; Nieyáka fárbá czerwonośći górney/ á z bleywáſu tákieſz z czerwoney glinki vcziniona. Mącz 367a, 359a.
»glinka ormieńska« = Bolus (Rost) [szyk 1 : 1] (2): Weźmi oleiu rożánego cztery, z Ormieńſkiey glinki dwá SienLek 145v, 155v.
Szereg: »lubryka to jest glinka« (1): Sadzele golenné léczy lubryká/ to ieſt glinká ktorą ćieśle álbo ſtolarze piſzą ná drzewie SienLek 121.
3. Koń maści płowej, żółtawej (1): TYm ćię mármórem vććił twóy pan żáłosćiwy/ Pomniąc ná twoię dźiélnosć/ Glinko biáłogrzywy. KochFr 127.
4. n-pers (3): Weźmi Glinkę do rády weźmi go do boiu/ We wſzytko náſz ćwicżony choć ſiedzi w pokoiu PaprPan G4.
Zestawienie (1): Iákub Glinká Podſtárośći ná Podháicach. PaprPan G4.
Przen (gra słów nawiązująca do dem. od „glina” ‘gatunek zięm’): WIerz mi to dobra Glinká nie máże nikogo/ Stoi zá piękny Szmárag co go płácą drogo PaprPan G4.
5. n-loc (6):
»Glinka« (1): Item wglyncze scholtiſzevi kozuch Barany y kaliethą [...] vkradl LibMal 4544/87.
»Glinki« (5): satisfecit pro orto ... inter ortum ... ex una et glebes alias odglink parte ex altera sito ZapMaz II Ł 1/77v; Item na Glynkach konya yednego theſz zabili y odarli LibMal 1545/107v, 1545/98, 1547/133, 1551/163v.
Synonimy: 1. minija; 2. lubryka, rubryka.
Cf [GLINEK]
AL