« Poprzednie hasło: ALKORAM | Następne hasło: [ALKORANISTA] » |
ALKORAN (19) sb m
alkoran (17), alkoram (1), alchoran (1); alkoran KrowObr, BielKron (7), RejPos, RejZwierc, ReszPrz (3), SkarKaz, SkarKazSej (3); alkoram PowodPr; alchoran PatKaz I.
alko- : alco- (17 : 1); pisane dużą literą 17 r.
a nagłosowe jasne, drugie a pochylone; o jasne.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | alkorån |
G | alkorånu |
D | alkorånowi |
A | alkorån |
I | alkorån(e)m |
L | alkorånie |
sg N alkorån (4). ◊ G alkorånu (1). ◊ D alkorånowi (1). ◊ A alkorån (5). ◊ I alkorån(e)m (1). ◊L alkorånie (7).
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
Mahometańska księga praw i przepisów religijnych [alcoranum Łac śr] (19): machometh w swych ksyągach ktore przeszwal alchoran kthore vturkow są yako Ewanyelya tak mouy PatKaz I 10; ácżkolwiek ich [Turków] Alkoran niedopuſzcża żadnego Gáurá miedzy imi mieć/ ále obrzezány Krześćiánin niemoże od nich wynidź ſwą wolą. BielKron 260v, 165v [2 r.], 260 [3 r.]; RejPos 327; Y Máchomet wyznawa w ſwoim Alkoranie/ iż Chryſtuſowi Bog dał cudá/ á iemu dał ſzáblę. SkarKaz 418; Y v Turkow Máchomet Gábryelem ſię ányołem popiſował/ iákoby mu Alkoran podáć miał: kredyt ſwoiemu zakonowi czyniąc. SkarKazSej 699b, 699b [2 r.].
Wyrażenia:»turecki alkoran, alkoran turecki« (4 : 1): Niewierzę tev/ áby ták wielkie y ſrogie bluznierſtwá y matácthwá miáły być w Tureckim Alcoranie/ álbo w Zydowſkim Thálmućie iákowe ſą w tych wáſzych [mnichów papieskich] Regułach y kazániach KrowObr 147; podobna to powieść ku álkoranowi Tureckiemu. BielKron 463; Ták iżby ſię ſnadź cżłowiek beſpiecżniey mógł żydowſkiego Talmudu/ álbo Tureckiego Alkoranu/ viąć/ niż tey to Auſzpurſkiey báłámuckiey Confeſſyey ReszPrz 71, 90, 92.
Szereg: »alkoram abo zakon turecki«: pochwaláią tám [w Siedmigrodzkiej ziemi] Alkoram ábo Zakon Turecki PowPr 35.
Przen: mahometanizm, religia mahometańska: Iuż Niedzielá zginęłá/ iuż iedno zá drugiem/ Będzie ſie ták mieſzáło/ á s cżáſem nie długim/ Albo nam być w Tálmucie/ álbo w Alkoranie/ Kiedy ſie ták náſz Kriſtus ná ſzrot puśćił tanie. RejZwierc 250.
KK