[zaloguj się]
[pdf]

GRZĘDA (12) sb f

Fleksja
sg pl
N grzęda
G grzędy
A grzędę grzędy
L grzędzie

sg N grzęda (1). ◊ G grzędy (2). ◊ A grzędę (2). ◊ L grzędzie (6). ◊ pl A grzędy (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Dosyć wysoko, równolegle do powierzchni zamocowany drążek; phalanga BartBydg; pertica Cn (10): Falanga ‒ phalanga, zyrdz, grząnda BartBydg 55b.
a. Drążek dla ptactwa domowego; pertica, sedile a. sessibulum avium, sessimonium, stabulum pavonum, tabulata, theatridium avium substructum gradatim Cn (6): A to w niwecż iż ſławá rozleći ſie wſzędzye/ Głośno krzycżąc iáko kur gdy ſpiewa ná grzędzye. RejWiz 87, 48; RejFig Dd2v; RejZwierz 3v; KlonFlis Cv; A zá ſłońcem kurowie vśiędą ná grzędźie KlonWor 74.
b. Sprzęt domowy służący do wieszania odzieży; pertica in transversum suspensa Cn (3): yedno Cn ſcham pokradl ſchathi yako plaſchcze kthore na grzedzie wizdbye wyſziali LibMal 1548/140v, 1546/112v; A gdy ſkrzynkę z pieniądzmi/ y grzędę z ſzátámi Namáca/ dopieroż go zápalą ſzátáni. KlonWor 5.
2. Kawałek ziemi uprawnej o wyraźnie zaznaczonych granicach, zagon; area, pulvinus Cn (2): Pátrzay ná ogrodnicżkę w málucżkim ogrodzye/ Iáko oná z dáleká zábiega przygodzye. Vźrzyſz ná máłym mieyſcu á ná káżdey grzędzye/ Ano y troie piętro cżáſem ná niey będzye. RejWiz 56; Vmyy ſzłápy boć ná nich/ błotá pełno wſzędy/ Zeby mogł rzepy náſiać/ podzyáławſzy grzędy. RejZwierz 139v.

Synonimy: 1. żerdź; 2. gruba, lecha, zagon.

ZCh