[zaloguj się]
[pdf]

GWIAZDECZKA (4) sb f

Pierwsze a pochylone; e oraz końcowe a jasne.

Fleksja
sg pl
N gwiazdeczka gwiåzdeczki

sg N gwiazdeczka (4). ◊ [pl N gwiåzdeczki].

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w,

Dem. od „gwiazdka”:
1. Ciało niebieskie widoczne z ziemi w postaci świecącego punktu; astericus, stellula Cn (3): Arctophylax, alias, Bootes, Woźnicá tego wozu ſiedmi gwiazd. Maluczka gwiazdeczká nad ſrzednią gwiazdą/ które koniámi zową Mącz 15a; Izali gwiazdeczká máła ſłońce oświeca? SkarKaz 515a.
W przen (1): Niech ſię Sármátom zacnym nád ćiemieniem/ Nowym gwiazdecżká zápali promieniem. Niechay przezwiſko wiecżne nośi cnego KOCHANOVVSKIEGO. KlonŻal D4v.
2. Znak uważany za podobny do gwiazdy, mający ramiona rozchodzące się z jednego punktu (1): Asteriscus, [...] Signum est ad parvae stellae similitudinem, Snák yákoby máła gwiasdeczka/ którey vzywamy gdy co náznaczić chcemy oſobliwego/ álbo godnego ku pámiętaniu. Mącz 18b.
3. [bot. Aster Amellus L. (Rost: jaskierki); rodzaj astru; aster gawędka; amellus, argemone, aster, aster Atticus, bubonium, inguinaria, stella Attica Cn [pl t]: ASTER ATTICVS, BVbonium, Inguinalis herba, Alibium, Iáſkierki, drudzy zową Gwiazdeczki. TO źiółko zową Gwiazdeczki z łáćińſkiégo/ iż Aſter po łáćińſkim známionuie ná polſkié gwiazdę: niektórzy zową Dymionné źiele/ z łáćińſkiégo Inguinalis, ábo Bubonium: á to że ma moc wielką przećiw niemocom Dymionnym UrzędowHerb 41b (Linde).]

Synonimy: 3. »dymionne ziele «, iskierki, jaskierki.

Cf GWIAZDKA

ZZa