« Poprzednie hasło: HETMAN | Następne hasło: HETMANIENIE » |
HETMANIĆ (9) vb impf
e oraz a jasne (Cn e pochylone).
Fleksja
inf | hetmanić | |
---|---|---|
indicativus | ||
praes | ||
pl | ||
3 | hetmanią |
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | hetmanił | m pers | hetmanili |
f | hetmanił(a) | m an |
inf hetmanić (3). ◊ praes 3 pl hetmanią (1). ◊ praet 3 sg m hetmanił (3). f hetmanił(a) (1). ◊ 3 pl m pers hetmanili (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
- 1. Sprawować najwyższe dowództwo w wojsku (6)
- 2. Przewodzić, kierować (3)
1. Sprawować najwyższe dowództwo w wojsku; rem bellicam administrare, ducere agmen a. exercitum a. ordinem, ductare equites a. exercitum, esse legatum in exercitu, ducatum regere Cn (6): GórnDworz X4v [2 r.], Z8v; Obá ći hetmánili/ gdy ná Olſzánicy Ná glowę porażeni Tátárowie dźicy. KochEpit A3v; iako cum summo fructu nawoinach Hetmanił słuząc Rptey ActReg 77.
Szereg: »wojska wieść a hetmanić« (1): Wſzákoż ia thego ná nim nie wyciągam/ [...] żeby [dworzanin] woyſká wieść/ á hetmánić mogł GórnDworz D5v.
2. Przewodzić, kierować [komu] (3): Kiedy Zydom [Judasz] hetmánił/ Wiechá płomieniſta/ Więcey niż świecá lana pałáłá/ rzecż iſta. KlonWor 27, 42.
W przen (1): Dopuſc niech wolno wnidzie do nas ſwieta cnota Ktora zacnem ſinom twem zdáwna Hetmanila PaprUp A3.
Synonimy: 2. kierować, przewodzić.
Cf HETMANIENIE
BZ