[zaloguj się]
[pdf]

JEDNOROŻCOW (9) ai

jednorożcow (3) jednorożcowy (3), jednorożcow a. jednorożcowy (3); jednorożcow WróbŻołt (2), Leop; jednorożcowy RejPs, LubPs, KochPs.

e oraz dwa pierwsze o jasne; -ow z tekstów nie oznaczających ó; -owy.

Fleksja
sg
mNjednorożcow fNjednorożcowå
G Gjednorożcow(e)j
Ajednorożcowy A
Ijednorożcowym I
pl
I n jednorożcowémi

sg m N jednorożcow (3). ◊ A jednorożcowy (1). ◊ I jednorożcowym (1). ◊ f N jednorożcowå (2). ◊ G jednorożcow(e)j (1). ◊ pl I n jednorożcowémi (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z tych samych przykładów).

Przymiotnik od rzeczownika „jednorożec”:
1. Pochodzący od legendarnego zwierzęcia (7):

W porównaniach (7): WróbŻołt 28/6, I7v; RejPs 137v; Ná ten cżás będzye moc ma yák Yednoroſcowa LubPs V2; Głos Páńſki wykręcáiący Cedry: y połamie Pán Cedry Libáńſkie. I potrze ie iáko ćielce Libáńſkie: á wdzięczny iáko ſámicżek Iednoroſzcow [dilectus quemadmodum filius unicornium]. Leop Ps 28/6; Głos páńſki Cedry łamie/ y dęby przewráca/ A wielkimi górámi ták ſnádnie obráca: Iáko więc to tám/ to ſám/ iednorożcowémi Weſoła młodość miece ćielęty puſtémi. KochPs 40; A ty moc moię/ z ſwoiey życznośći/ Wynieśieſz/ iáko róg iednorożcowy [ut exaltabitur sicut unicornis cornu meum Vulg Ps 91/11] KochPs 140.

W charakterystycznych połączeniach: jednorożcowe (-ow, -a) cielę, moc, rog, samiec (samiczek) (3).

2. Wyrażenie: »kość jednorożcowa« = ząb narwala, który uważano za róg jednorożca i przypisywano mu cudowne właściwości lecznicze (1): Wezmi drzewa aloes [...] koſci z ſercza ieleniego albo koſci iednoroſzczowey każdego poł cżwierci/ złota cżyſtego guldſzlaerſkiego pięć tablicżek FalZioł V 62v.
3. astron. (1):
Wyrażenie: »jednorożcowy znak« (1): Strzelec z Iednorożcowym znákiem pánuiący/ Zołnierza wybornego znáć/ pewnie dáiący. PaxLiz C2.

LW