[zaloguj się]
[pdf]

JEZIORKO (10) sb n

Teksty nie oznaczają é oraz ó; e oraz końcowe o prawdopodobnie jasne (tak w jezioro).

Fleksja
sg pl du
N jeziorko jeziorka jeziorce
G jeziorka jeziorek
A jeziorko
L jeziork(a)ch

sg N jeziorko (3). ◊ G jeziorka (1). ◊ A jeziorko (3). ◊ pl N jeziorka (1). ◊ G jeziorek (1). ◊ L jeziork(a)ch (1). ◊ [du N jeziorce].

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVII(XVIII) w.

Dem. od „jezioro” (10):
1. Naturalny śródlądowy zbiornik wody stojącej; lacusculus Mącz, Calep (9): ZapWar 1527 nr 2376; Item zeznall yſch przi Szyeprczu v Jezyorka Thowarziſcha ſwego Jacuba [...] zabyll lyathoſz przed swyąthim Janem. LibMal 1543/77, 1543/77; było tám [koło Eczechu] ieźiorko gdzie náſzy konie nápawáli. BielKron 309; Mącz 182c; Lacusculus ‒ Ieźiorko. Calep 577b; [Tam są dwie jeziorce małe [...] niepołowne są, płyste. LustrWpol I 143; Nie masz ku temu zamkowi żadnych stawów ani jezior; jakoż Bolemow od zamku odszedł, skąd by miał mieć starosta ryby ku żywności, jedno z rzeki, a z jeziorek co podle rzeki - i to sie mało ryb uławia. LustrRaw 1564/30].
a. Zbiornik wodny, w którym hoduje się ryby, sadzawka (3): A wieziorkach ktorekolwiek do tego imienia ſą, albo nalieżą, pozwalia im pąn ich wolną żywnosć znich. ZapKościer 1580/ 10v; Vrzędnik ma mieć ſtraż ná Wioſnę w povrodźi od złodźieyſtwá/ dla ryb/ nietylko w ſtáwiech/ ále y w rybnikách/ kędyby po polu iákie ieźiorká godne były GostGosp 100; [Bór jest niemały przy tej wsi, w którym są dwie jeziorce - jedno Okunne, a drugie Plocziczne. InwBiskWłocł 1582/8].

[W połączeniu z przymiotnikiem od nazwy ryby: jeziorko okunne, płociczne.]

W połączeniu szeregowym (1): Nád Wiſłą y nád káżdą rzeką/ Stáwow/ Iázow/ Ieźiorek ma Vrzędnik pilnowáć/ iákoby pożytek był GostGosp 100.

2. Sztuczny zbiorniczek wody, studzienka (1): Obwárował tedy wzdroie przed miáſtem pirwey y potoki/ áby ciekły do ſtawku nizſzego/ vcżyniwſzy też iezyorko/ do ktorego wodá záwżdy zyemią ciekłá/ áby mieli wrodę. [Vulg 4.Reg 20/20] BielKron 89v.

Synonimy: 1. staw; a. sadzawka; 2. studnia.

TK