APTEKARZ (66) sb m
aptekarz (63), aptykarz (1), apotekarz (1), heptekarz (1); aptekarz Murm, Mymer1, FalZioł (11), LibMal (2),BielKom (2), WyprKr, BielKron (3), SienLek (5), BielSat (4), RejZwierc (3), BielSpr, MWilkHist (6), Oczko, SkarŻyw, BielRozm, SarnStat (4), CiekPotr; apotekarz BartBydg; aptekarz : aptykarz Mącz (13 : 1); aptekarz : heptekarz Calep (2 : 1).
-t- : -th- (64 : 2).
Pisane 44 r. dużą literą; a nagłosowe jasne, drugie a w N sg pochylone, w pozostałych przypadkach jasne; e pochylone.
Fleksja
|
sg |
pl |
N |
aptékårz |
aptékarze |
G |
aptékarza |
aptékarzów |
D |
aptékarzewi |
aptékarzóm |
A |
aptékarza |
aptékarze |
I |
aptékarz(e)m |
|
V |
aptékarzu |
|
sg N aptékårz (22). ◊ G aptékarza (4). ◊ D aptékarzewi (1). ◊ A aptékarza (1). ◊ V aptékarzu (3). ◊ I aptékarz(e)m (3). ◊ pl N aptékarze (22). ◊ G aptékarzów (5); -ów (1), -(o)w (4). ◊ D aptékarzóm (4); -om (3), (o)m (1). ◊ A aptékarze (1).
Sł stp: apotekarz, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.
Sprzedawca ziół, gotowych lekarstw, przypraw, wonności i kosmetyków; sporządzający również leki wg dostarczonej recepty; w czasie zarazy spełniający też niekiedy rolę sanitariusza; pharmacopola Murm, BartBydg, Mącz, Calep, Cn; unguentarius BartBydg, Mącz, Cn; medicamentarius, myropola Mącz, Calep, Cn; pigmentarius, seplasiarius Mącz, Cn; apotecarius Mymer1; aromatopola, aromatarius Mącz; magmentarius, herbarius Cn (66): Murm 185; Mymer1 13v; BartBydg 113; s Kwiatkow Fiiołkowych cżynią aptekarze ſiropy/ oleyki, y konfecthy FalZioł I 149d; Też aptekarze ſtego zamorzſtiego [!] owoczu ſebesten rzecżonego cżynią barzo wdzięcżny y vżitecżny lektwarz FalZioł III 15c, I 7b, 12d, 16b, II 15a, 15c (11); LibMal 1553/175v, 1554/ 183v; idźcie s kártką do ápteki To áptekarz da bolum świeżego BielKom C8, C8; WyprKr 125; BielKron 327v, 449, 459v; Aromata Ziele Korzenne. Aromatopola et Aromatarius, Aptekars Mącz 16d [cf: Aromacopola [!] — Korzenny kramarz Aromatarius idem Murm 185]; Medicamentarius Liekarz/ Aptekarz ktory gotuye lekárſtwá Mącz 212d; Pigmentarius, Co ku fárbowániu y bárwieniu białych głów należy, Pigmentarius substantive Aptekarz albo krámarz tákowe barwki przedáyący. Mącz 300b; Unguentum [...] Máść/ oleyek/ dobrze wunieyąca o [!] pachnąca máść. Non enim significat medicamentum seu Emplastrum, sed quod ad voluptatem paratur ad suaviolentiam. Unguentarius [...] Ktory máśći cżyni y przedáye/ aptekarz [!]/ lekarz. Mącz 503b, 194b, 240a [2 r.], 240d, 246a, 297a (14); muśiałem dla Aptekárzá łácinſkim ięzykiem tákowy recept piſáć SienLek 57, 163v, 243, X4v [2 r.]; BielSat B3v [4 r.]; Bo gdy nie bywáło thák wymyſlnych, potraw/ nie było też thák wymyſlnych kuchárzow/ piekárzow/ tortarzow [!]/ ſmáżarzow [!]/ ápthekárzow/ y inſzych do ták wielkich zbytkow rozlicżnych rzemięſnikow. RejZwierc 60, 114v, 156; BielSpr 3; Oczko 38; áptekárzow ktorzy lekárſtwá chorym dawáli/ ſiedm: á cżeládzi do poſługi ſześdzieſiąt poległo. SkarŻyw 460; Tu może Aptekarz vczynić iáką wonnosć/ z wodek y oleykow, MWilkHist C3, A2, A2v, C, C2v [2 r.]; BielRozm 12; Calep 646a, 685b, 798a; IZ wiele z Aptékárzów nie máiąc rzeczy potrzebnych ku lékárſtwóm iednę rzecz zá drugą zwykli kłáść/ albo z ſtárych y zwietrzáłych rzeczy lekárſtwá czynić [...] Dla tego vſtáwiamy [...] áby nápotym Doktorowie lékárſcy [...] Aptéki [...] przeglądáli: á Aptekárze będą im powinni wſzyſtko pokázáć pod ſtrácęniém Aptéki. Ktorzy Doktorowie tákowé Aptékárze niepoſłuſzne y nie máiącé rzeczy potrzebnych y tákże świéżych/ będą powinni nam y Rádźie mieyſckiéy oſkárżyć SarnStat 273, 294; CiekPotr 32.
KK