[zaloguj się]
[pdf]

KABALA (10) sb f

k- (9), c- (1); l- (6), -ll- (4).

kaba- (7), kåba- (2), kabå- (1) BielKron (7 : 2 : 1); -la (6), -lå (1) BielKron (6 : 1).

Fleksja
sg
N kabala
G kabale
inne sg A a. pl A - kabalę, kabale

sg N kabala (7). ◊ G kabale (2). ◊ sg A kabalę [zapis : -e] a. pl A kabale (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII – XIX w.: kabala.

U Żydow w epoce pobiblijnej ustna tradycja uznawana na równi z prawem Pięcioksiągu Mojżesza; od średniowiecza mistyczna filozofia religijna, usiłująca poprzez osobliwy wykład liter, słów i liczb Pisma św. dotrzeć do jego „ukrytego” sensu i przeniknąć tajemnice Boga i bytu, a przy pomocy amuletów i zaklęć wpływać w sposób nadprzyrodzony na losy i człowieka, i świata (z hebr. kabbala) [cabala Łac śr] (10): Opuśćiwſzy iego [Mojżesza] piſmo ſwięte/ ktore im po ſobie zoſtawił/ rzucili ſie do iney dzikiey nauki niezbożney/ ktorą oni zową Kábála/ to ieſt/ nauka głoſu żywego/ ſłowy powiedána ieden drugiemu po ſobie/ ktorą (powiedaią) Bog Moiżeſzowi ná gorze Syná obiáwił przez káráktery álbo znáki piſane/ w taiemnicy ſwoiey/ cżego Moiżeſz potym nie káżdemu obiáwił/ tylko niektore ſwoie tego náucżył BielKron 46; Drugą náukę Kabale zową Merkaná/ ktora ſie rozumie o wyſokich rzecżach [...]. Tę záſię ná dwoie rozdzyeláią/ Arithmáncią y Teománcią. [...] Teománcia tá ſámá Boſkie táiemnice ſpráwuie/ kto tę vmie/ roſkázuie cżártom/ Anyołom/ żywiołom. BielKron 46; Ieſt tedy tá Kabálá nic inego iedno wielki błąd/ á przewrotna y ſzkodliwa nieiáka náuká/ ktora ſłowá/ imioná/ známioná piſmá ſwiętego/ inácżey wywráca niż trzebá BielKron 46, 46 [3 r.], 79, 462v [2 r.], Kkkk3.

Cf [KABALISTYKA]

ZCh