Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: ARCHIMANDRYT

Następne hasło: [ARCHIMEDRYCIN] »

ARCHIMANDRYTA (9) sb m

archimandryta (2), archimandryt (2), archimedryta (1), archimędryta (1), archimedryt a. archimedryta (1), archimędryt a. archimędryta (1), archimendryt a. archimendryta (1); archimandryt BudNT (2); archimedryta BielKron; archimandryta : archimędryta SkarJedn (2 : 1).

-medr- (2), -mędr- (2), -mendr- (1); -medr- BielKron, -mędr- SkarJedn, -mendr- ConPiotr, -medr- : -mędr- SarnStat (1 : 1).

Pierwsze a prawdopodobnie jasne (tak w archi-); e oraz końcowe a jasne; -måndr- (2) BudNT; -mandr- (2) SkarJedn.

Fleksja

	sg	pl
N	archimandryta, archimandryt	archimendrytowie, archimędr.
G	archimedryty
A	archimędrytę, archimedryty
I	archimandryt(e)m

sg N archimandryta (2), archimandryt (1). ◊ G archimedryty (1). ◊ A archimędrytę (1). ◊ I archimandryt(e)m (1). ◊ pl N archimendrytowie (2); skrót: archimędr. (1). ◊ A archimedryty (1).

Sł stp: harchimendryta, Cn brak, Linde XVIII w.

Znaczenia

Dostojnik Kościoła wschodniego, stojący na czele mandry (μάνδρα), tj. klasztoru lub kilku klasztorów, opat generalny (9)

Dostojnik Kościoła wschodniego, stojący na czele mandry (μάνδρα), tj. klasztoru lub kilku klasztorów, opat generalny [archimandritae – opat, gardyjan, pryjor Calep; przeor ‒ archimandrita Cn] (9): ConPiotr 30v; Roſtow Zamek y miáſtá [!] głowá Archimedryty/ to ieſt Arcybiſkupá/ pierwſze po Nowogrodźie BielKron 433; Był w Monáſterze Suprásłſkiem Archimandritem nieiáki Kimbar BudNT b7, b7; SarnStat 115, 1196.

Połączenia z przymiotnikiem od nazwy miejscowej (3): Nie długo potym/ támże w Cárogrodzie Generał/ wſzytkich Mnichow Archimándrytá Cárogrocki Ewtyches/ chytre á ſzátáńſkie kácerſtwo [...] wymyślił SkarJedn 391, Axx v, 305.