« Poprzednie hasło: KARCIĘTA | Następne hasło: KARCZEK » |
KARCZ (10) sb m
a pochylone.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | kårcz | |
G | kårczów | |
A | kårcz |
sg N kårcz (4). ◊ A kårcz (3). ◊ pl G kårczów (3); -ów (2), -(o)w (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
Znaczenia
1. Pniak i korzenie pozostałe po ścięciu drzewa; radix arboris excisae vel imum caudicis, summum radicis succisae arboris Cn (8): Choć ſię ſtárzeie w ziemi korzeń iego/ á w prochu obumrze karcż [ramus] iego. BudBib Iob 14/8.
W połączeniu szeregowym (1): ábyć w Groblą nie kłádli karczów/ kłódźia/ drew/ álbo iákich chróſtów/ álbo drzążdżu iákiégo połąmánégo Strum F2.
Zwrot: »karcz (wy)kopać« [szyk zmienny] (5): GliczKsiąż I8v; Kopaycie wy Karcż przedſię/ y buduycie ſtawy KochSat A4; Strum E4v; GostGosp 70, 167.
Wyrażenie: »wyschły jako karcz« (1): Torridus macie, Wyſchły yáko karcz. Mącz 459d.
2. Miejsce po wycięciu lasu przed usunięciem z ziemi pniaków z korzeniami (2): carectum est locus, ubi crescunt carices, herbae acutae et durae, karcz vel porąmba BartBydg 23b.
a. Ziemia uprawna powstała po wykarczowaniu pniaków (1): Rus, villa, terra, ager, zyemya plugyem robyona, karcz BartBydg 134.
Synonimy: 1. karpa; 2. poręba.
Cf [KARCZEWINA]
RS