« Poprzednie hasło: KĘDYKOLWIE | Następne hasło: [KĘDYLE] » |
KĘDYKOLWIEK (23) pron
Pisownia łączna [w tym: kędymkolwiek (1), kędyćkolwiek (1), kędysiękolwiek (1)] (16), rozłączna [W tym: kędy się kolwiek (5), kędyby sie kolwiek(1)] (7)
-ę- (20), -ą- (3)
o oraz e jasne.
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XIX w.
Znaczenia
- Zaimek przysłówkowy
(23)
- 1. Wskazuje na jakiekolwiek, bliżej nie określone miejsce: gdziekolwiek, gdzieś (12)
- 2. Wskazuje na jakikolwiek, bliżej nie określony kierunek lub cel: dokądkolwiek, dokądś; względny (7)
- 3. Wskazuje na jakiekolwiek, bliżej nie określone miejsce charakteryzujące przebieg odbywanej drogi lub na sposób osiągnięcia celu: którędykolwiek, którędyś, przez coś, czymś (3)
- 4. Wskazuje na jakiekolwiek, bliżej nie określone miejsce stanowiące punkt wyjścia: skądkolwiek, skądś; nieokreślony; występuje jako okolicznik miejsca w zdaniu (1)
Zaimek przysłówkowy (23):
1. Wskazuje na jakiekolwiek, bliżej nie określone miejsce: gdziekolwiek, gdzieś; alicubi, quoviscunque loco, ubicunque, ubi ubi Cn (12):
A. Nieokreślony; występuje jako okolicznik w zdaniu [w tym: w połączeniu z dodstkowym (jednym lub więcej) okolicznikiem miejsca (2)] (5): Tho przidal o Vlcze yſch go vlka namawyal przed domem v organiſcziney aby skrzynyą vilupyl kądikolwyek LibMal 1547/125v; iuż kędykolwiek może być poiman. GroicPorz r2; A ieſlibyś théż Sadzáwki chćiał miéć kędykolwiek ná Zrzódléch Strum N4v; CzechRozm 268v.
Zestawienie: »kędy kolwiek indzie« (1): yżeby dziątki ſwoie álbo na przedmieśćiach/ álbo kędykolwiek indźie v przirodzonych/ álbo dobrych prziyaćioł wychowywali KwiatKsiąż Ev.
B. Względny; wprowadza zdanie okolicznikowe miejsca [w tym: w połączeniu z okolicznikiem miejsca ze zdania nadrzędnego (1); w interpozycji (3), w antepozycji (2), w postpozycji (2)] (7): A ná Wioſnę ſkoro lody zginą/ y pogody náſtáną/ Spuść/ rozſadźże Piątniki do Stáwów/ kędykolwiek rozumiéſz. Strum P2v; NiemObr 50; Wilcy też tego dowiedźiawſzy ſię y podſtrzegſzy że o ich ſkurę idźie/ oheſłáli ſię też/ áby wſzyſcy (kust) kęndy- (–) kędykolwiek byli/ ſchodźili ſię ná iedno mieyſce pod lás CzahTr D3v.
Połączenia »kędy kolwiek ... wszędy« (1): Kędymkolwiek był/ wſzędy mi powiedano o tey ſwey woli Polſkiey GórnRozm A3v.
a. Z odcieniem czasowym i warunkowym: wszędzie i zawsze, przy każdej okazji, ilekroć, kiedykolwiek, jeżeli tylko (3): Inſchych rzeczy kthorich nyepomny wyelye kradall, kądi ſzyą kolwyek mogł dorwacz LibMal 1547/137, 1546/121; A inne wſzytkie/ ktorzy od przednieyſzey ſucceſſyey (rozumiey kośćiołá Rzymſkiego) odſtępuią/ kędy ſię kolwiek zgromadzáią/ mamy mieć zá podeýzrzáne WujNT 349.
2. Wskazuje na jakikolwiek, bliżej nie określony kierunek lub cel: dokądkolwiek, dokądś; względny; quocumque Vulg (7):
a. Wprowadza zdanie okolicznikowe miejsca [w postpozycji (4), w antepozycji (2); „kędybykolwiek” (1)] (6): kędyby ſie kolwyek obroćił myáſto zapáſu yákyego rzemyęſlo mu będzye. GliczKsiąż G6v; NiemObr 50; Cić náśláduią Báránká/ kędykolwiek idźie WerKaz 293; Z méy ſtrony boday wſzyſtko dobré miáłá/ Kędy ſye kolwiek będźieſz obracáłá. KochPieś 7; ábyśćie wy mnie przeprowádźili / kędykolwiek poydę. WujNT 1.Cor 16/6, s. 872.
b. Wprowadza zdanie przydawkowe (1): Y záganiáli lud Izráelſki do iáſkiń kędy ſię kolwiek vćiekáli czáſu wygnánia. BibRadz 1.Mach 1/56.
3. Wskazuje na jakiekolwiek, bliżej nie określone miejsce charakteryzujące przebieg odbywanej drogi lub na sposób osiągnięcia celu: którędykolwiek, którędyś, przez coś, czymś; aligua, qualibet Mącz; utcunque Cn (3):
A. Nieokreślony; występujc jako okolicznik miejsca w zdaniu [w połączeniu z innym okolicznikiem miejsca] (1):
Zestawienie: »kędykolwiek inędy« (1): Nad tho ieſtli ſie brzemienna bogi nieprzeſpiecżnoſci [...]/ z wydymania ſtolcza, ciecżenia krwie, chocia noſem, albo kędykolwiek inędi, Tedy radzę w tey rzecży ku lekarzom ſie mieć FalZioł V 32.
** Bez wystarczającego kontekstu (2): Aliqua, Kędykolwiek. Mącz 6d; Qualibet perambula aedes oppido tanquam tuas, Kędićkolwiek ſie yedno podoba. Mącz 337b.
4. Wskazuje na jakiekolwiek, bliżej nie określone miejsce stanowiące punkt wyjścia: skądkolwiek, skądś; nieokreślony; występuje jako okolicznik miejsca w zdaniu (1): Evolere alicunde argentum sibi per translationem, Doſtáć kędy kolwiek pieniędzy. Mącz 507a.
Synonimy: gdziekolwie, gdziekolwiek.
Cf KĘDYKOLE, KĘDYKOLI, KĘDYKOLWIE, KĘDYŻKOLWIEK
ZZa