KIEDYŚ (57) pron
e jasne.
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) – XVIII w.
Zaimek przysłówkowy nieokreślony, zastępuje określenie czasu; olim Mącz, Cn; unquam Modrz; aliquando, quondam Cn (57):
a.
W bliżej nie określonej przeszłości: niegdyś, ongiś, dawniej (56):
RejWiz 37v,
186;
Bog ći zápłáć Goſpodarzu zá to kazánie/ znáć żeś kázywał kiedyś OrzRozm P;
BielKron 318;
Mącz 249b;
OrzQuin X4;
Prot A3;
Trefnie theż kiedyś powiedział/ ieden dworſki cżłowiek Biſkupowi Padewſkiemu. GórnDworz Q2,
P6v,
Qv,
Q4,
R3,
R3v (
10);
tylko iż ſie ich znáki álbo doły ieſzcże po kęſu gdzie kiedyś ſtały vkáznią. RejZwierc 152v,
98v;
BielSpr 69v;
WujJud 101v;
A groby ſwiádczą/ iż tám kiedyś Chrześćiánie mieſzkáli StryjKron 260,
260,
315 marg;
Czech Ep 165;
PudłFr 63;
GórnRozm L4,
N;
ActReg 30;
GrabowSet Tv;
KochFragJan 4;
OrzJan 41,
108;
Bywał tu kiedyś Márzec dobry v krzaczkowéy WyprPl C,
B,
B4;
LatHar 600;
WujNT 12,
56,
123;
GrabPospR N2;
iáko nierownie więtſza poważność y záchowánie świąt w krześćiánách/ niż kiedyś w żydach náydowáć ſie ma. PowodPr 51;
KlonFlis Gv;
KlonWor 6.
W przeciwstawieniach: »kiedyś ... teraz (5), dziś« (6): Mieliciechmy też kiedyś/ ony Kálimachy/ Lecż gdy ie wſpomináią/ y dzis o nich ſtráchy. RejZwierz 76, 92; WujJud 101v; ActReg 97; Tá wieżá kiedyś pięknoćć oſobliwą miáłá/ Teraz ták ſzpetna ſtoi GórnTroas 69; PowodPr 4.
Połączenia: »pirwej przed czasy kiedyś« (1): pożytek mogłby być też s tego niemáły/ Iáko pirwey przed cżáſy kiedyś tám bywáły. RejZwierc 247v.
»(przedtym) dawno kiedyś« [szyk 2 : 1] (3): GórnDworz V4; ModrzBaz 94; Bo przedtym dawno kiedyś/ ſtamtąd ich przodkowie opuśćiwſzy ty mieyſcá gdzie dziś Litwá/ przenieśli ſie byli do Prus. StryjKron 46.
»wżdy kiedyś« (2): RejZwierc 245; Bo wżdy kiedyś krzemienne ſkáły Amphioná pilno ſłucháły. KlonŻal D.
b.
W bliżej nie określonej przyszlości (1):
Połączenie: »kiedyś potym« (1): áby z tego iákoby zaśiewku vrosły kiedyś Potym [olim] drzewá bárzo wielkie y ſzyrokie ModrzBaz 9.
Synonimy: a. niegdy, ongi.
Cf KIEDAŚ, NIEKIEDYŚ
AL, KW