[zaloguj się]
[pdf]

KIJEC (13) sb m

e jasne.

Fleksja
sg pl
N kijec kijce
A kijec kijce
I kijc(e)m

sg N kijec (2). ◊ A kijec (5). ◊ I kijc(e)m (4). ◊ pl N kijce (1). ◊ A kijce (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

Aug. od „kij” ‘kawałek drewna, pręt, laska'’ (13):
Zwrot: »tłuc kijcem« (1): bo ieden chodźi od domu do domu tłukąc kiycem we drzwi BielKron 464v.
a. Jako rodzaj broni (być może w niektórych przykładach chodzi o krótką żelazną buławkę używaną zwłaszcza przez Mazurów); clava Mącz; clava ferrea brevi manubrio Cn (12): Mącz 56a; To iáko Mázur kijec zá páſem chowamy. RejZwierc 245v; Obrałem też z żołędźiem kiiec gránowity; Kulę w rękę/ hárkábuz z prochownicą ryty. WyprPl Bv, C3v; káżdy dławił ſwego/ Tego kiycem/ tego záś kulą podle niego. KmitaSpit B4.

W połączeniach szeregowych (2): co iednobi mieli wręku bądź miecż bądź kiyec/ bądź bułáwę/ tedi tym zápámyętawhy ſie karzą GliczKsiąż G3v; RejWiz 167v.

Zwrot: »by kijcem ugodzić« (1): Ale iż wedle woley iego nic nie chodzi/ Pátrzże gdy go by kiycem ni ſam wzwie vgodzi. RejWiz 131.
Wyrażenie: »rogaty kijec« = alcides Calep [szyk 2 : 1] (3): Sceptrum dzyerży rogáte/ by rogáty kijec RejWiz 166v; RejZwierc 139v; Calep 18a.
W przen (1):
Zwrot: »kijcem tłuc się« (1): Ale niewiem przecż tego wſzyſcy nie bacżymy/ Iże ſie ſámi márnie tym kijcem tłucżemy. RejZwierc 245v.

Cf KIJ

KW