[zaloguj się]
[pdf]

1. KILO (40) cn

kilo (36), kielo (4); kilo RejWiz (4), RejAp; kilo : kielo RejKup (2 : 2), RejPos (8: 1), RejZwierc (21 : 1).

o oraz e prawdopodobnie jasne (tak w -o oraz w kilo pron).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (dwa z niżej notowanych przykładów).

Wskazuje na stosunek warunku wyłącznego i pożądanego: jeśli, byle, pod warunkiem że (40):
a. Z trybem przypuszczającym (10):
α. Wprowadza zdanie podrzędne (7): Iż wiernemu ná ſwiecie nie nigdy nie ſtráſzno/ Kiloby ſie beſpyecżne ſerce záwżdy znáſzło. RejWiz 109v; Prawdáć ieſt iż namnieyſzy poſtępek náſz/ ktorykolwiek vcżynimy ku cżći Pánu ſwoiemu/ kiloby był wedle woley ſwiętey iego á s ſercá wiernego/ [...] nigdy nie będzye bez zapłáty ſwey. RejPos 308v, 51, 280v; y potrzeby ſwęy poććiwey porządny cżłowiek záwżdy z roſkoſzą vżyć ſobie może/ y roſkoſznego żywotá/ kiloby go ſam ſobie dobrowolnie nie pſował. RejZwierc 110, 159v.

Połączenie: »kiloby jacy« (1): gdyż káżdy wie/ ſłyſzy/ y ſłuſznieby y rozumieć miał/ iáki kres ma zámierzony powinnośći ſwoiey/ kiloby cie iácy nie odciągał od powinnośći twoiey/ ktorąś ty powinien Pánu Bogu ſwoiemu. RejPos 318.

β. Wprowadza predykatywny składnik zdania pojedynczego (3): A iákiegożkolwiek doſtoieńſthwá ieſth ten ſługá á ten ſzáfarz tych ſłow á tych ſpraw thego Páná ſwego/ kiloby prawdziwy/ iuż ma być w tákiey pocżćiwośći/ iáko práwy poſeł iego. RejPos 317v; Tákże y cżłowiek pocżćiwy/ iákiemiſz ſie kolwiek przypadki kiloby foremnemi záfárbuie/ wdzięcżnieyſzy bywa v tych co ie fortuná pieśći. RejZwierc 21v, 74.
A. Zdanie podrzędne wprowadza warunek zgodny z subiektywnym rozumieniem dobra (zwykle z interesem osobistym), z czym łączy się zlekceważenie dodatkowych okoliczności (czasem obiektywnie negatywnych), wyrażonych w zdaniu nadrzędnym (30):
a. Z trybem oznajmującym; wprowadza zdanie podrzędne (1):

Połączenie: »kilo iż« (1): Máło też o tym myſli ieſli ná pſtrey kołdrze ábo ná proſtym wezgłowku ſpáło/ kilo iż ſmácżno ſpáło/ álbo iż ſie náſpáło. RejZwierc 105v.

b. Z trybem przypuszczającym (29):
α. Wprowadza zdanie podrzędne (28): Wneth gdy kogo pychą ruſſý Iuż jako ſyę widzij duſſy Kieloby powoli ċiało Po Swiátu ſię nabuyało RejKup r7v, cc2v; Bo ſwawola podobna ku plugáwey świni/ Co nie myſli ni o cżym ni o żadneÿ cnocie/ Kiloby ſie powoli kąpáłá we błocie RejWiz 89, 38v, 75; RejAp 124v; RejPos 166v, 168v; Thákże y fráſunk/ á niechce on od ciebie/ idźże ty od niego á porzuć go ná drodze/ niechże ſie tám wierę ſam fráſuie iáko chce/ kilobyś go ty prażen był. RejZwierc 150v, 66v [2 r.], 69v, 105v, 134, 236, 246, 248v.

W charakterystycznych połączeniach: ze zdaniem nadrzędnym, w którym występują wyrazy lub połączenia wyrazów: nie baczyć kiloby, nie dbać (7), nie (a. [nie]) myślić (rozmyślać (się)) (6), woleć; jako chce, jako się widzi, kędy raczy; (to) nic (4); niech (2).

Połączenia: »chocby (a. chocia(j)by), by ... kiloby« (3 : 2): RejKup M, q5v; ktory nic nie dba chociayby wſzythki owiecżki iego były podrapány/ kiloby był ſpełná on márny naiem iego RejPos 346v, 241; RejZwierc 36v.

»kiloby jedno« (1): Iż wolę ia tho od ciebie odnieść á otrzeć to s twarzy twoiey/ kilobych iedno otárł niepotrzebne ſpráwy z vmyſłu twego. RejZwierc 81.

»kiloby ... przedsię« (1): iedno kto ſie vda ná zbytki/ ná koſzty/ ná vtráty/ nielza iedno muśi ſzukáć/ gdzie wziąć tu wziąć/ dobrzeli niedobrzeli/ kiloby ſie przedſię kurzyło. RejZwierc 63v.

»kiloby ... tedy« (3): Tákże też y dziewki gdy kto dawa zá mąż/ theż ſie rzadko rozmyſla ná obycżáie/ ná wychowánie/ kiloby miał połcżwarty wśi/ tedy wnet powiedáią iż bárzo dobrze ſzłá RejZwierc 31, 31, 133.

»kiloby wżdy« (1): Nie to wolność ſtráćić/ nie to vſtáwicżney prace vżywáć/ nie tho w káżde ſie trudnośći wdáć/ [...] kiloby nas woythy zwano/ á kilobychmy wżdy też iákiey ſzárey pyſzki s tego iáko táko záżyli. RejZwierc 66v.

β. Wprowadza składnik zdania pojedynczego (1): Ani też o tym myſli áby dobrze żyw był/ iedno ledá iáko kiloby długo/ iáko inę źwirzę/ áby tylko żyw był. RejZwierc 157.

Cf KILEBY

KW