[zaloguj się]
[pdf]

KLACZA (15) sb f

klacz- (6), klåcz- (2); Mącz- BielKron (4), GostGosp; klacz- : klåcz- SkarŻyw (1 : 2). ◊ klåcz. ◊ końcowe a jasne.

Fleksja
sg pl
N klacza
G klåcz
A klaczę klacze
I klaczą

sg N klacza (3). ◊ A klaczę (5). ◊ I klaczą (2). ◊ pl G klåcz (3). ◊ A klacze (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w.; poza tym XVIII w.: klacz.

Znaczenia
Samica konia; equa Calep, Cn; equila, equula Cn (15): Item saczvnek thowaru kradzionego panowie Comisſarze thak posthanowili [...] Item klacza za trzy zolothe polskye LibLeg 6/118v; Názáiutrz gdy kſiążętá wyiecháły ktemu ná on plác/ koń Dáryuſow pocżuł ono mieyſce gdzye był ſpuſzcżon s klácżą BielKron 116; Cżárnokśięſkie omamienie niewiáſtę w klacżę obłudnie obrociło. SkarŻyw 35 marg, 35 [2 r.]; Calep 369b; GostGosp 76; CHcemy/ [...] áby żaden nie śmiał Stad końſkich álbo Klacz z Króleſtwá náſzégo do poſtronnych Pańſtw wygániáć SarnStat 1238.

W charakterystycznych połączeniach: stado klacz (2); spuszczon z klaczą; klacze pędzić; klacze z koniem spuszczać.

Szereg:»koń i (albo, ale też i) klacza; klacza z koniem« = equus seu equirea JanStat (5; 1): a nie tylko konie, ale też i klacze, stada i źrzebce pędzą. Diar 73; BielKron 116, 275; StryjKron 777; Calep 787a; SarnStat 291.

»klacza albo świerzepka« (1): á klácżę álbo świerzepkę [...] kazał wodzić około rynku pod dekiem złotogłowowym BielKron 348.

Synonimy: kobyła, koniowa, świerzopa.

MM