« Poprzednie hasło: [KLEPACZ] | Następne hasło: KLEPAĆ SIĘ » |
KLEPAĆ (10) vb impf
e oraz a jasne.
Fleksja
inf | klepać | |||
---|---|---|---|---|
indicativus | ||||
praes | ||||
sg | pl | |||
1 | klepåm, klepię | |||
3 | klepie | klepią |
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | klepåł |
fut | ||
---|---|---|
pl | ||
1 | m pers | będziemy klepać |
inf klepać (6). ◊ praes [1 sg klepåm, klepię.] ◊ 3 sg klepie (1). ◊ 3 pl klepią (1). ◊ praet 3 sg m klepåł (1). ◊ fut 1 pl m pers będziemy klepać (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
Znaczenia
1. Ubijać, uderzać, stukając wygładzać; circumpavire, configere, fistucare, pavimentare, pavire, plaudere, fistucationibus a. pinsatione solidare Cn [co] (2): [Klepam/ klepię/ et klepcę/ Pulso. Volck Hhh3.]
Zwrot: »klepać kosę [czym]« (1): Otem wżdy wiem czo tu nioſe Kliepacż tem to wielką koſe RejKup t6.
W przen (1):
Zwrot: »gościniec klepać« (1): Ták pan ſzátan ten gośćiniec klepał BiałKat 293v.
2. Obmawiać, szkalować [kogo] (1): Ano przy nim iawne licze Czo tu odbieżał we sklepie A mnię ieſzcże przedſię klepie RejJóz H6.
[Ze zdaniem dopełnieniowym: gdy by mię potym chćiał klepáć/ żebym lichwę od niego brał SzczerbSpecSax 218 (Linde).]
3. W zwrocie: »nędzę klepać« = wieść życie w biedzie; duriori fortuna conflictare Mącz, Cn; multis et magnis incommodis conflictari, defici rebus necessaris, degere vitam in egestate, destitui omnibus, egere acriter a. rebus omnibus, in egestate a. in summa mendicitate esse, miserum esse a. fieri, laborare penuria omnium rerum, miserescere, inopia a. infesta fortuna premi, tabescere in calamitate Cn (7): RejWiz 72; Mącz 98a; Nietrzebá ſie nam kłopotáć Niebędźiemy nędze klepáć. MWilkHist E4v; Bo ták nápiſano ieſt v Sálomoná: Iż kto miłuie bieśiády/ nędzę klepáć muśi WerGośc 215, 225; CiekPotr 4; Szpitale łákną/ pragną/ źiębną/ nędzę klepią KlonWor 50.
4. [Prawdopodobnie naśladować głos kaczki: pátrzay gdzieby były młode [kaczki] [...]/ tám śiatki poſtaw ná przyſtoynym mieyſcu: ieno trzebá pilno klepáć bo ſie pokryią CygMyśl C4v.]
Formacje współrdzenne: klepać się; przyklepać, rozklepać, zaklepać; doklepować, poklepować; sklepić; pozasklepiać; kleptać.
Cf KLEPANIE, [KLEPANY], KLEPIONY
MM