« Poprzednie hasło: KOLOS | Następne hasło: [KOLOWANY] » |
KOLOSUS (5) sb m
kolosus (3), kolos a. kolosus (2).
c- (3), k- (2); -ſ- (3), -ſſ- (1), -z- (1).
Oba o jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | kolosus | |
G | kolosa | |
A | kolosy |
sg N kolosus (3). ◊ G kolosa (1). ◊ pl A kolosy (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII (z Cn) – XVIII w.
Znaczenia
1. Olbrzymi posąg; colossus Cn [colossus – obraz a barzo wielki bałwan był w Rodis z miedzi, sto i pięć stóp na wyszą Mącz 59c; – słup wielki a foremny Calep; kolos, słup wysoki kamienny; obraz więtszy nad wzrost ludzki abo barzo wielki, lany z kruszcu abo wybijany, rzezany, składany z rozmaitych materii – colossus Cn] (4): Od tego ſłupá zwano Rodyany Colonenſes/ bo ten ſłup zwano po łáćinie Coloſus. BielKron 269v, 284v marg.
Zestawienie: »colosus solis« (1): gdy dáwáli odpowiedzi przez ſwe Kápłany v Delfu [...] álbo v Efezu gdźie był Kośćioł wielki Dyany/ thákież gdźie był Colozus ſolis/ ſłup ſłonecny. BielKron 467.
Szereg: »piramida i kolos« (1): Przetóż niech Pyrámidi/ kto chce/ y Koloſſy Tobie ſtáwi KochPropKKoch 3.
2. n-pr Kolosseum, amfiteatr w Rzymie, którego nazwa pochodzi od olbrzymiego posągu Nerona, który znajdował się w pobliżu (1):
Zestawienie: »kolos rzymski« (1): W pośrzodku miáſthá [Mechy] kośćioł ná kſtałt Koloſá Rzymſkiego/ zową Amphiteátrum BielKron 264.
MM