[zaloguj się]
[pdf]

KONCERZ (9) sb m

koncerz (3), kończerz (1), koncyrz (1), konczyrz (1), kończyrz (1), [konczerz, kuncerz], koncerz a. konczerz a. końcerz a. kończerz (2); koncerz Prot, PudłFr, SarnStat; kończerz BielSpr; koncyrz BielSjem; konczyrz GórnRozm; kończyrz BielSat; -nc- a. -ncz- a. -ńc- a. -ńcz- BartBydg (2).

-o- (1) SarnStat, -ó- (1) PudłFr (Cn o jasne); e pochylone.

Fleksja
sg pl
N koncérz
G koncérza koncyrz(o)w
A koncérz koncyrze
I konczerz(e)m
L koncérzu

sg N koncérz (2). ◊ G koncérza (1). ◊ A koncérz (2). ◊ [I konczerz(e)m.] ◊ L koncérzu (1). ◊ pl G koncyrz(o)w (2). ◊ A koncyrze (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XIX w.

1. Długi, prosty, ostro zakończony miecz służący do przebijania przeciwnika; pugio BartBydg (8): BartBydg 126; Tam záwżdy Prawo milczy gdźie brząkáią miecze/ A drugi ná Koncerzu ſwym báráná piecze. Prot B4; A potym do Końcżyrzow/ tyłem bić ty chłopy BielSat L3v [idem: koncyrzow] BielSjem 26; Bo to Márſowy vpominek práwy/ Gdy kto przynieśie iáki kóncórz krwáwy PudłFr 14; [drugiego Poháńcá Koncżerzem przebił. PaprHerby 145 (Linde)].

W połączeniach szeregowych (3): Wziąwſzy w ſwoię Práwą rękę Końcżerz/ Száblę/ Drzewo/ Wſiądź ná ſwoy Koń á bądź gotow BielSpr b2; gdźiebyśćie wźięli konczyrże/ ſzáble/ zbroie/ pánczerże/ ruſnice/ tarcze/ drżewcá/ śiodłá/ munſztuki/ y ine rżeczy ktore tániey z tych źiem prżychodzą/ niż ie prże niedoſtátek rżemieśnikow kupi? GórnRozm L3v; SarnStat 15; [2 rusznice, miecz, kuncerz i włócznia InwMieszcz 1583 nr 199].

2. Dzida; contus BartBydg, Cn; telum Cn (1): Contus partica seu cuspis peracuta seu ferrum, quas portant rustici loco hastarum, concerz BartBydg 35b.

MM