[zaloguj się]
[pdf]

KOR (165) sb m

kor (83), chor (42), chorus (37) [tylko w znacz.1.b.], kur (3); kor BierRaj (2), OpecŻyw (23), OpecŻywSandR (2), PatKaz II (13), PatKaz III (2), Murm (2), Mymer1, BartBydg (2), LibMal, BielKom (2), RejWiz, Leop, RejAp, RejPos (3), ArtKanc (3), GrabowSet (2); chor Mącz (2), StryjWjaz, KarnNap, SkarJedn (2), KochPs, LatHar (11), KołakCath, WujNT (4), GosłCast, RybWit (6), SzarzRyt (2); chorus ZawJeft (18), GórnTroas (12), KochFrag; kur Calep, SkarKazSej; kor : chor MiechGlab (1 : 1), SkarŻyw (1 : 7); kor : kur BielKron (20 : 1); chor : chorus KochOdpr (2 : 6).

o jasne.

Fleksja
sg pl
N kor, chorus kory
G koru korow
D korom
A kor kory
I korem kory, kormi
L korze korz(e)ch
V chory

sg N kor (24), chorus (37). ◊ G koru (16). ◊ A kor (8). ◊ I korem (2); -em (1), -(e)m (1). ◊ L korze (13). ◊ pl N kory (19). ◊ G korow (17); -ow (3), -(o)w (14). ◊ D korom (3); -om (1), -(o)m (2). ◊ A kory (16). ◊ I kory (2) SkarŻyw, GrabowSet, kormi (1) PatKaz III. ◊ L korz(e)ch (6). ◊ V chory (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) – XVIII w.

1. Zespół ludzi wyćwiczonych do zbiorowych śpiewów i gry scenicznej; chorus Mącz, Cn (57): Chorus Chor á zeście y zgromádzenie ſpiewáków/ bieſiádników/ Taneczników/ y ynſzich którzy dobrey myſli nie káżą. Mącz 52b.
a. Zespół śpiewaków wykonujący wspólnie wielogłosowo lub jednogłosowo pieśni; chorus Cn (10): Amoebaeus [...] Yáko kiedy chor yeſt ná dwie częśći rozdzielony/ Ták iſz yedná cześć [!] wierſz yeden ſpiéwá/ á druga/ drugi. Mącz 7d; Calep [656]b; SkarŻyw 589 marg.
Fraza: »kor (od)śpie(wa)wa, śpiewających« (3 : 2): iął Arcybiſkup Krolá poświęcáć [...] winſzuiąc mu po trzy kroć ſzcżęſliwego krolowánia/ ná co kor odſpiewawał/ Te rogamus Domine BielKron 329, 329; StryjWjaz D2; a owo ná vlicy przed oknem komorki oney/ dwá chory śpiewáiących ſtánęły SkarŻyw 589, 589.
Wyrażenie: »chor kościelny« (1): błogosłáwioną ćię sławią wſzytkie chory Anielſkie/ y ziemſkie kośćielne. SkarŻyw 393.
α. Część zespołu chóralnego śpiewająca jedną ze współbrzmiących partii głosowych (1):
Zwrot: »ukłaniać na kory« (1): bo widzieli ijż okolo krola ſwégo/ dworzanie niebieſcy/ weſele vklaniaiątz na kory ſpiéwali/ Alleluia/ alleluia krolu naſs laſkawy OpecŻyw 174.
b. W tragedii greckiej lub na niej wzorowanej zespół wykonujący recytacje połączone z tańcami przy dźwiękach muzyki, także tekst tych recytacji [w tym: postać dramatu (45)] (46): KochOdpr A2, A4v, B2v, C2, C3v, D2; CHORVS. ZawJeft 9, 11 [2 r.], 12 [2 r.], 14 [2 r.], 20, 22 [3 r.] (17); GórnTroas 11, 13, 14 [2 r.], 16 [3 r.], 29, 55, 66; KochFrag 46; PANNA z choru ábo z Fraucymeru, PIERWSZA. GosłCast 21; RybWit [A2] [3 r.], [A2]v, B3v, C.

chorus kogo (3): CHORVS Támecznych pánien. ZawJeft 4; GórnTroas 7, 11.

chorus z kogo (1): Chorvs z pánien Troiáńſkich. KochOdpr A3.

Wyrażenie: »grecki chor« (1): Inter caetera trzy ſą chory/ á trzeći iákoby Graeckim chorom przygánia KochOdpr A2.
2. Zastęp aniołów i dusz zbawionych w niebie; przeznaczony dla nich obszar niebieski (78): [anieli] S korow ſwoijch s ſtępowalij/ by Iezuſa oglądali/ ij matkę iego poznali. OpecŻyw 16v; O chwále ktorą w każdym korze anieli ij wſſytcy ſwięcij / dziewicy Marij cżynili OpecŻyw 182, 9, 174, 179v [2 r.], 182 [2 r.], 182v, 184, 186; OpecŻywSandR nlb 6; podnyoſl ſyą wpychą nayuyſſzy anyol oto zgrzeſzyl pychą y ſtrączon znyeba y ſtaly ſyą mnogye kory puſte PatKaz II 33, 23, 51v, 52v, 75, 76v; a gdy upad ſtal ſyą uewſzytkych korzech u uyerzyly y poznaly anyely dobrzy yſz ten upad myal bycz naprauyon przeſz ludzye PatKaz III 98v; BielKom D2; Gdzie ſtworzył y oſadził Anioły y Duchy ony/ woyſká/ mocy ſwey niezlicżone/ vfce ná dziewięć chorow rozdzielone SkarŻyw 258; hey w ten cżás/ ſtrożu moy Anyele/ Z Kory wſzytkimi: wyſtępkow mych wiele Omawiay proſzę GrabowSet X4; LatHar 666, 680; Ty głowę ſtárwſzy ſmoká okrutnego/ Ktorego iádem świát był wſzyſtek chory/ Wźiętáś ieſt w niebo nád wyſokie Chory SzarzRyt A2.

kor kogo, czego (7): przyiąl ią [Marię] kor tznot/ chwálątz ią z iéy nieporuſſeniá OpecŻyw 183, 183 [2 r.]; ale drugye anyoly [...] poſtauyl wkorzech roſkoſzy na czeſzcz y chwalą uyelmoznoſzczy ſwey PatKaz II 23v, 32v. Cf »kor anjołow«, »kor cherubinow«.

Fraza: »kor śpiewa« (2): ArtKanc C4; Chwáłá Bogu ná niebie (ták Kory śpiewáią) GrabowSet F3v.
Wyrażenia: »kor anjelski, anjołow« [szyk 27 : 4] (30 : 1): BierRaj 17; iemuż ſlużą nábożnie kory anielſkié/ a iego pięknoſci dziwuią ſie mieſiątz ii ſlońce OpecŻyw 3v, 9, 81v, 179v, 182, 182v; OpecŻywSandR nlb 6; PatKaz II 73v [2 r.]; Theſz yſz ta gwyazda yeſth uyſoko na nyebye tak marya nad kormy anyelſkymy {powyſzona} PatKaz III 126v; RejPos 231v; KarnNap F3; KochPs 132; SkarŻyw 52, 589; ArtKanc A7v, C4; O święty Michále/ S. Gábryelu/ S. Ráphale/ święte chory wſzytkich Anyołow/ Archányołow Pátryárchow [...] proſzę was LatHar 41, 410, 425, 473 marg, 504, 550, 595, 743; WujNT 278, 669 [2 r.], Xxxxxv; SzarzRyt D4. [Cf 1.a. »chor kościelny« SkarŻyw 393.]

»kor archanjelski, archanjołow« (1 : 1): przyiąl ią [Marię] kor archanielſki/ chwálątz ią z iéy cżyſtoſci OpecŻyw 182v; LatHar 41.

»kor cherubinow« (1): woz o cżterzech koniach Páńſki/ y práwy kor Cherubinow/ co ſie wykáda [!]/ pełność vmieiętnośći Leop *B4v.

»kory niebieskie« [szyk 2 : 2] (4): PatKaz II 54v; RejPos 196v, 223v; Sławę tylko á pámięć tu ná wiecżne látá Zoſtáwuiąc/ z ſtolicą zácnym Succeſorom/ A ſámá poſtępuię ku Niebieſkim chorom. KołakCath A3v.

»kor serafiński« [szyk 1 : 1] (2): y dal yey oczyecz nyebyeſky na ſluzbą uyeczną przy yey przenayczyſthſzem począczyu anyoly ſerafynſzkyego koru PatKaz II 77v, 78.

Szereg: »ufiec i chor« (2): Iáko tám z wielá Aniołow ieden ſię vfiec y chor cżyni/ z wielá vfcow y chorow iedná Hierárchia SkarJedn 60.
a. O duszach zbawionych (3): day też wſſitkym krzeſcyanſkym brzemyennim nyewyaſtam weſole oglyᾳdanye porodzenya ſwego ſktorego kori wibranich twogych mayᾳ bic napelnyoni BierRaj 19v; Ciebie przeſławny Chor Apoſtolſki [...] wyſławia. LatHar 573; ArtKanc T17.
b. O szatanach, tj. aniołach strąconych (3): Wnet też záwżdy będą mieć doſyć ſwych ányołow. Lecż s koru Murzyńſkiego/ á w ſzpetney poſtáwie RejWiz 173; Pan Bog ſtrąćił ono Kſiążę z niebá do przepáśći/ ze wſzytkim Korem iego. BielKron 467.

kor kogo (1): (did) Pokuſá. (–) Ieſtem s koru obłocżnikow/ Ieden s páńſkich miłoſnikow/ Farel moie imię właſne BielKom D2.

3. Miejsce w prezbiterium kościołów katedralnych, kolegiackich i klasztornych przeznaczone dla kanoników, zakonników i śpiewaków kościelnych (kantorów) do odmawiania lub śpiewania przeważnie tzw. godzin kanonicznych; locus sacerdotum in templo a laicis separatus, sacrificandi locus, templi pars interior a. sanctior, propitiatorium Cn (27): Sedilia clericorum, korgeſtule. Formy wkorze Murm 127, 126; Aditum, dicitur locus secretus iuxta altare, unde dabantur responsa, kor BartBydg 5b, 141; Anna żona iego dałago pochować we Wratiſlawiu poſrzod choru Koſcioła S. Iakuba MiechGlab 13, 13; Potym powſtawſzy Krol z klęcżenia/ był od námienionych dwu Biſkupow prowádzon ná ſtolec/ ktory mu był śrzod koru pod złotogłowowym podniebienim przyrządzon bárzo koſztownie BielKron 329; [królowa Edwiga] pochowana w Krákowſkim kośćiele ná zamku przes Iágiełłá pocżćiwie/ ná lewey ſtronie Koru przećiw zákryſtyey. BielKron 383, 329 [4 r.], 329v, 330, 330v [2 r.], 356v (17); RejAp 90; SkarŻyw 161.
Wyrażenie: »kur kościelny« (1): Ceſarz w kurze kośćielnym przy ołtarzu nie śiadał. SkarKazSej 680b marg.
a. W świątyni jerozolimskiej miejsce zwane święte świętych (1): Záſlona téż koſcielná/ ktorá byla miedzy korem/ a miedzy cialem/ w ten cżas na dwoie ſie rozerwala OpecŻyw 149.
4. Rodzaj balkonu wewnętrznego w pomieszczeniu; odeum Cn (2):
a. W kościele dla zespołu śpiewaczego i organów (1): zácżęli Ceſárſcy ſpiewacy Reſponſyą ná korze figurą ſpiewáć/ tymi ſłowy. BielKron 329.
b. W izbie mieszkalnej (1): tamze powſtali przecziwko yemu Jaroſchewſki Swyderek [...] i ginſchich wieli ktorzi bili wſſgorą na Corze wgiſſbie LibMal 1543/67v.
*** Bez wystarczającego kontekstu (1): Chorus. Kor. Kor. Mymer1 7.

HG