[zaloguj się]
[pdf]

KUGLARSTWO (23) sb n

kuglarstwo (22), kuglerstwo (1) Calep.

a oraz o jasne; kuglerstwo z tekstu nie oznaczającego pochyleń.

Fleksja
sg pl
N kuglarstwo kuglarstwa
G kuglarstwa kuglårstw
A kuglarstwo kuglarstwa
I kuglarstw(e)m kuglarstwy
L kuglarstwie

sg N kuglarstwo (2). ◊ G kuglarstwa (4). ◊ A kuglarstwo (1). ◊ I kuglarstw(e)m (2). ◊ L kuglarstwie (1). ◊ pl N kuglarstwa (3). ◊ G kuglårstw (1). ◊ A kuglarstwa (4). ◊ I kuglarstwy (5).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.

1. Aktorstwo, sztukmistrzowstwo; histrionia, ars ludicra Cn (4): Miecż pokręći by świder/ poſzwy będą cáłe/ Tákże ine kuglárſtwá/ zać tám będą máłe. RejWiz 150v; iákom ią więc tych ludzi widał wiele/ Czo ſie ledá kuglárſtwá vcżyli/ dla tego thelko/ áby ſie im dziwawano GórnDworz M5.

kuglarstwo czego (1): Schoenobatica ‒ Kuglierſtwo chodzenią po powrozię. Calep 953b.

W połączeniu szeregowym (1): Potym rozmáite gry/ gonienia/ zápáſy/ y kuglárſtwo/ ktho co vmiał vkázowano/ ku pocżćiwośći krolewſkiey. BielKron 375v.

2. Szalbierstwo, matactwo, ułuda (17): RejWiz 138v; [Heliasz] poſtáwił ołtarz y opuśćił gi w koło wodą/ [...] położył zwirzchu ofiárę/[...] y ieſzcże wodą zwirzchu polewał/ by nie rzecżono iákim kuglárſtwem zápálić/ y wołał [...] Pánie Boże oycow náſzych [...] zápal tę ofiárę ſwoią mocą BielKron 84v; CzechEp 360; záraz ſię vdáli do Sląſká/ zwodząc lud proſty ſwoimi rozmáitemi kuglárſtwy WerGośc 218; LatHar 1; GosłCast 75.
Zwrot: »kuglarstwo stroić« (1): niechcąc ſámołowki ná proſte ludźi ſtáwiáć/ ábo kuglárſtwá ſproſnego ſtroić CzechEp 246.
Szeregi: »czary i kuglarstwa« (1): ſwemi cżáry y kuglárſtwy/ iuſz byli ktemu obywátele wyſpu onego przywiedli/ iſz Symoná mieli zá Syná Bożego SkarŻyw 436.

»łudarstwa a kuglarstwa« (1): ſtoy w tym boiu mocno [...]. ácż cie będzie ſwiát á fortuná pocżęśći odciągáłá od tego łudárſtwy á kuglárſtwy ſwemi RejZwierc 178.

»kuglarstwa i omamienie« (1): temi ſię Dyabelſkimi kuglárſtwy y omamienim brzydzę SkarŻyw 74.

»kuglarstwo i szyderstwo« (1): ktoż bácżny á Bogoboyny rzec może? áby táka ſpráwá/ y nabożeńſtwo/ Pánu Bogu ſię podobáć miáło? á nie rácżey tego/ kuglárſtwem/ y ſzyderſtwem ſpraw Bożych názowie. NiemObr 16.

a. Pogardliwie o katolickich ceremoniach i praktykach religijnych (w wypowiedziach innowierców) (6):

W połączeniach szeregowych (4): ále ieſt iakaś od was/ dla brzuchá/ ſmyſlona obłudá/ kuglárſtwo/ y naſmiewiſko z oney prawdziwey/ y ras ná krzyżu vtzynioney offiáry krwáwey Pána Kryſtuſowey KrowObr 178v; wſzytko z ludźi wnieśione nabożeńſtwo/ wſzytki wymyſły/ kuglárſtwá/ zabobony/ ceremonie/ ſzáłáwiły/ á nád to y ſámy mowy y terminy o Bogu [...] máią być licowáne y z gromády wiernych [...] wygłádzáne. CzechEp 108, 132, 232.

Zwrot: »kuglarstwa stroić« (1): Papieſkać to dumá/ domy poświęcáć/ ábo rácżey nád nimi kuglárſtwá ſtroić. NiemObr 22.
Wyrażenie: »kuglarstwo bezbożne« (1): iż ſłowem Bożym/ cżárow ſwych/ guſłow y kuglarſtw bezbożnych obronić nie mogą: bo im ieſt wſzędy ná odpor: przetoż [...] ná wywody ſię Filozowſkie zdobywáią CzechEp 132.
W przen (1): A rozmáicie chodzą w tym kuglárſtwie wſzyſcy/ Cżarni/ biali/ á drudzy ſzárzy iáko wilcy. RejWiz 161.
3. Żart, kpina; psikus (2): RejRozpr I3; GDy ſynowie krolewſcy do Delphu chodzili/ By od bogow odpowiedź ná to iáwną wzyęli/ Ktoryby z nich po oycu ſwoim zoſtał Krolem/ Brutá też dla kuglárſtwá s ſobą wzyęli ſpołem. PaprPan Hhv.

Synonim: 1. mietelnictwo.

IM