[zaloguj się]
[pdf]

2. KULA (11) sb f

Fleksja
sg pl
N kula
D kuli
A kulę kule
I kulą kulami
L kuli kulach

sg N kula (2). ◊ D kuli (1). ◊ A kulę (1). ◊ I kulą (2). ◊ L kuli (1). ◊ pl A kule (1). ◊ I kulami (1). ◊ L kulach (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI(XVIII; wstawka z XVIII) – XIX w.

1. Laska, kij; clava, mateola, sparus Cn (7): ZapMaz III T 1/179v; RejZwierz 5; KmitaSpit B4; Niemáſz zgody y rządu: ludzi odtrącáią Od iáłmużny: kulámi/ kiymi wykrącáią. KlonWor 50.
Zwroty: »o kuli chodzić« = chodzić, podpierając się laską (1): DWorzánin ieden w bitwie ochromion ná nogę/ Ná ktorey chodzić nie mogł/ bo miał w nioy vłogę. Y wſtydał ſie o kuli miedzy ludźmi chodzić RejZwierz 5.

»z kulą się pobratać« = okuleć, stać się kulawym (1): Gdy go ieſzcże pedográ iáko mroz przyráźi/ Iż ſie s kulą pobráta/ ieſzcże gorzey ſkáź:i. RejWiz 92v.

W przen (1): (nagł) Dziewce vwiązłá koſzulá w poſládku. (‒) łákomy tył maſz/ otoć zye koſzulę/ Ale chceſzli iey dáć w łeb/ dam ia tobie kulę. RejFig Aa4.
2. Kij zakrzywiony na końcu, który był rozsyłany przed mającym się odbyć zebraniem (1): NVż pánowie mieſzcżánie/ biegáłá tám kulá/ Bo pewnie będzye trzebá/ wypráwić do krolá. RejZwierz 102.
3. Kule, drewniane podpórki na nogi służące inwalidom do chodzenia [pl]; fulcrum subalare Cn (3): Lotr przyſzedſzy ná kulách. MWilkHist Gv did; Odpráwięć ia te poſługi (did) Wyſkoczy ná kulách. (‒) Wźiąwſzy ná kule ſwe nogi. MWilkHist Gv.

Synonimy: 1. kij, kruka.

JB