[zaloguj się]
[pdf]

LIBRA (68) sb f

a prawdopodobnie jasne (tak w -a).

Fleksja
sg pl
N libra
G libry libr
A librę libry

sg N libra (7). ◊ G libry (5). ◊ N a. G skrót (2). ◊ A librę (10). ◊ pl G libr (38) [w tym: skróty (35)]. ◊ A libry (1). ◊ sg a. pl N skrót (2). ◊ G skrót (3).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w. (z Cn); poza tym XVII – XVIII w. w innym znaczeniu.

1. Jednostka wagi zawierająca 12 uncji (tj. około 360 – 500 g); libra Cn [libra – waga, funt Murm 4, 194, BartBydg; ‒ funt, 24 łotów mając w sobie; waga Mącz 192b; – funt Calep; funt; waga ‒ libra Cn] (65): funt po aptekarzku libra FalZioł V 97; iako wiele ma dać lib. za 1. zło. aby v 100 zło 20. zło. zyſkał. KłosAlg G3, E4v [3 r.], G2v; á heminá puł kwarty/ to ieſt librę/ waży Oczko 20.

libra czego (27): OpecŻyw 154; FalZioł II 16b, III 20b [2 r.], V 97v, 100 [2 r.], 101v [2 r.] (13); Ieſt pytanie wiele lib. kożdego przydzie. KłosAlg H, G3v, G4 [4 r.], H [2 r.], Hv [5 r.].

W połączeniu z liczebnikiem głównym (53): aliſci drugá rota niemalá k nim ſie z miaſta przybliżá/ nioſątz [...] ſto libr mirry ij aloes ku pomazaniu ciala przenáſwiętſſégo Iezuſa milégo. OpecŻyw 154; Wezmi Dactillow iednę Librę FalZioł III 20b; Wezmi terpentiny trzy libri FalZioł V 114v, V 97v, 100, 101v [2 r.], 102v, 104; 3. wori pieprzu/ waży pirwſiy 10. lp. 31/4 lib. KłosAlg F4; Ieſt pytanie wiele zyſkał na nim: 30. lib. licżącz KłosAlg G2v, Ev [2 r.], E4v [4 r.], F [2 r.], F2v [2 r.], F3 [2 r.] (39).

Wyrażenia »poł libry« (5): WEzmi [...] Cithwaru poł libry FalZioł II 16b; Wezmi [...] ſmoły proſtey poł. libri FalZioł V 102v, III 20b, V 100, 102v.
Zestawienia: »libra lipska« (1): Wiele vcżynią 24. c̃. y 48. lib. Lipſkich KłosAlg H2v.

»libra norberska, w Normberku« (1 : 1): 100. lib. Wroczławſkich: cżynią 80. Norberſkich. KłosAlg H2v, G3.

»libra wrocławska« (2): á 128. lib. wroczławſkich: ważą 1. c̃ KłosAlg G3, H2v.

2. Jednostka wagi zawierająca ok. 25 – 50 kg [czego] (3): Wagá wſzytkiego lichtarzá y z nacżynim iego librę złotá [talentum auri Vulg, PolAnt Ex 25/39] wynieſie BielKron 33.

W połączeniu z liczebnikiem głównym (2): [król ziemi Tyrus] poſłał iemu [Aleksandrowi] też ſto tyſiąc funtow ſrebra, dzieſięc tyſiąc złotich, dwie ſcie libr kamienia drogiego BielŻyw 160; Wyſzło ná ty rzecży złotá XXIX libr [viginti novem talentorum fuit Vulg, PolAnt Ex 38/24]/ ſiedḿ ſet y trzydzyeśći ſyklow/ ſyklus waży według Zydow ná licżbę kościelną vncią náſzę. BielKron 35v.

Synonim: 1. funt.

HG