[zaloguj się]
[pdf]

LILIJOWY (58) ai

lilijowy (41), lelijowy (17); lilijowy BibRadz, BielKron, Mącz, Oezko (2), Calep (2), KołakCath; lelijowy SienLek (14), KochSob; lilijowy : lelijowy FalZioł (33 : 2).

o oraz e jasne.

Fleksja
sg
mNlilijowy nN
Glilijowego Glilijow(e)go
Dlilijowymu D
Alilijowy Alilijowé
Ililijowym Ililijowym
Llilijowym L
pl
N subst lilijowé
G lilijowych
D lilijowym
A subst lilijow(e)
I m lilijow(e)mi
inne formy
sg m a. n G - lilijow(e)go; sg m a. n I - lilijow(e)m

sg m N lilijowy (12). ◊ G lilijowego (7); -égo (1), -(e)go (6). ◊ D lilijowymu (1) FalZioł. ◊ A lilijowy (5). ◊ I lilijowym (7). ◊ L lilijowym (3). ◊ n G lilijow(e)go (1). ◊ A lilijowé (4); -é (3), -(e) (1). ◊ I lilijowym (1). ◊ m a. n G lilijow(e)go (7). ◊ I lilijow(e)m (1). ◊ pl N subst lilijowé (2); -é (1), -(e) (1). ◊ G lilijowych (3). ◊ D lilijowym (1). ◊ A subst lilijow(e) (1). ◊ I m lilijow(e)mi (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

Przymiotnik od „lilija” ‘Lilium’ zrobiony z lilii, stanowiący część lilii; liliaceus Calep, Cn; lirinus Mącz (58): Liliaceus – Lilijowi. Calep 603b.

W porównaniach (2): Twarz iáko kwiatki miéſzáne/ Leliowé/ y różáne. KochSob 68; Ktorego to Kxiążęćiá ślicżność y vrodá/ Iáko kwiát Lilijowy w pośrzodku ogrodá. KołakCath B2.

Wyrażenia:»korzeń (a. korzenie) lilijowy(-e)« (16): Korzeń Liliowy z octem zmieſzany/ ieſt dobry na ſwierzb zaſtarzały FalZioł I 71d, I 18a, 66c, 102b, 105a, V 96v (10); Albo popioł korzenia Leliowego z wodą zmieſzawſzy/ onym ługiem brodę pomaczay kilká kroć. SienLek 47v, 79v, 86, 121, 123v, 144.

»kwiat(ek) (a. kwiecie) liliowy(-e)« [szyk 10 : 2] (12): Wezmi leliowych kwiatkow ze cżtyrzy garſci FalZioł I 76d, I 71d, 92a [2 r.], 126d; á kraniec iego był iáko kraniec v kubká liliowemi kwiátámi [floris lilii] ochędożony BibRadz 2.Par 4/5; BielKron 33; Sok też z kwiećia lelijowego [...] wſzeláką puchlinę ſpądza SienLek 118, 128v, 160v; KochSob 68; KołakCath B2.

»liście (a. list) lilijowe(-y)« (3): KOziełki to ieſth Liſie iayka [...] ma liſth podobny liſthowi Liliowymu FalZioł I 126d, I 84d; Liśćie lelijowé wocćie warz/ á ná rany wſzelákie przykłáday. SienLek 146v.

»olej(ek) lilijowy« = lirinum oleum Mącz; lirinon Calep; lilinum, lirinum, oleum lilianum, mellinum, phaselinum, scireum, Syrium Cn [szyk 23 : 3] (26): Też oleiek Liliowy ieſth dobry tym ktorzi miewaią brzmienie albo piſzcżenie w vſzoch FalZioł I 72a, I 30b, 72a, 142d, V 21c, 23d (18); Mącz 193c; á wyſzedſzy s kąpieley/ ma wźiąć oleyku lelijowego/ koprowego/ á fiołkowego SienLek 113v, 125v, 160v [2 r.]; Oczko 17, 33; Calep 603b.

[Zestawienie: »lelijowy złotogłow« = Lilium martagon L, i Lilium bulbiferum L.; byliny z rodziny liliowatych (Liliaceae): NARCISSVS, BVLBVS vomitorius. Leliowy złotogłów. UrzędowHerb 217a, 217 żp, 473.]

Synonim: zest.: »złotogłowowa lelija«.

Cf LILIJANY

KN