[zaloguj się]
[pdf]

LUBOWAĆ (16) vb impf

o jasne.

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
1 lubuję
2 lubujesz
3 lubuje lubują
imperativus
sg
2 lubuj
3 niechåj lubuie
impersonalis
praes lubuje sie
participia
part praes act lubując

praes 1 sg lubuję (2). ◊ 2 sg lubujesz (1). ◊ 3 sg lubuje (3). ◊ 3 pl lubują (5). ◊ imp 2 sg lubuj (3). ◊ 3 sg niechåj lubuie (1). ◊ [impers praes lubuje sie.] ◊ part praes act lubując (1).

Sł stp notuje, Cn s.v. lubię, Linde XVI – XVIII w.

Mieć upodobanie, znajdować przyjemność w kimś, w czymś; rozkoszować się; amare, voluptate capi, delectari (in) aliqua re, habere gratum a. voluptati aliquid, oblectari, titillari Cn (16):

lubować co (4): Hárdźi ná mię fałſzem idą/ ia twych praw pilnuię/ Oni ćiáłá tuczą/ ią twé vchwáły lubuię. KochPs 182, 35. Cf lubować co w kim, w czym.

lubować co w kim, w czym [= u kogo, u czego] (2): Nie ládá to ſkáránie Boże/ kiedy [...] [ci] ktorzy ſię Chriſtyány odzywáią/ [...] W Rzymſkim nabożeńſtwie/ lubuią ty ćiemnośći/ brzydząc ſię prawdźiwą świátłośćią Ewánieliey NiemObr 84; ty o możny krolu [...] chćiey iáwnie pokázowáć/ Ze/ iáko ſam przyſtoyność/ y cnotę miłuieſz Ták nie wſtydu/ y fałſzu w drugich nie lubuieſz. KochDryas A2v.

lubować w czym [= co] (5): OpecŻyw 10; Niechay go z máiętnośći lichwnik wyzuie/ A obcy w iego pracy ſobie lubuie. KochPs 168, 56, 179; NiemObr 16.

Ze zdaniem dopełnieniowym (1): Pánie/ [...] nie day mię moim Nieprzyiaćiołóm w pośmiéch: w tym oni lubuią/ Gdy mnie nogi namniéy ſzwánkuią. KochPs 56.

[cum inf: Miła rzecz ieſt świátło/ á lubuie ſie oczymá widźieć ſlońce [delectabile est oculis videre solem Eccle 11/7]. HierWielEccle D2.]

Fraza: »lubuj duszo« = cieszmy się! (1): Niechay nie mówią: lubuy duſzo/ teraz/ Oto nam w ręce wpadł/ czegoſmy nie raz Sobie życzyli. KochPs 50.
Zwroty: »w sercu swym lubować« (1): Pan cnotliwégo poſtępki ſpráwuie/ Y drogi iego w ſercu ſwym lubuie KochPs 53.

»sobie lubować« [szyk zmimny] (5): OpecŻyw 10; cżárt [...] vźrzał Ewę á oná chodzi po Ráiu lubuiąc ſobie BielKron 1v; Twoie ſądy opowiádam záwżdy vſty ſwémi/ [...] W tych ſye ćwiczę vſtáwicznie/ tym ſye przypátruię/ Tych nigdy nie przepámiętam/ w tych ſobie lubuię. KochPs 179, 168; NiemObr 16.

Szeregi: »lubować, kochać się« (1): Wtym [święcie] ſobie lubuy/ wtym ſie kocháy/ a ten pán laſkawy oſobną laſką cie pocieſſy. OpecŻyw 10.

»lubować i smakować« (1): ktorzy w ćiemnośćiách zrodzeni/ y wychowáni będąc/ od Bogá nie ſą oświeceni [...] lubuią y ſmákuią ſobie/ w zwierzchownym pełnym błędow/ y zabobonow nabożeńſtwie NiemObr 16.

W przen: O roślinach (3):
Zwrot: »lubować sobie« (2): GlabGad I3v; BLuſzcżu przebuyny/ tu przy iey mogile/ Cicho wyraſtay/ popinay ſię mile/ Roſkłáday piękne liśćie lubuy ſobie Przy tym tu grobie. KlonŻal Dv.
Szereg:»lubować i kochać się« (1): cżoſnek, czebula, y inſze oſtre rzecży [...] ſame z ſiebie ſą barzo wilgotne, á przeto na ſuchey ziemi ich wilgota vſkramia ſie y bierze miarę, tak iż one tam ſohie więcey lubuią y kochaią ſie. GlabGad I3v.
a. Być pożytecznym, korzystnym, dogadzać [czemu] (2): Dałći Pan Bog pięć ſmyſłow rozumu przyrodnych/ Vmieyze ie ſpráwowáć w obycżáioch godnych. Dałći záſię przyſtáwy chćiwość z iey corkámi/ Ktore lubuią ciáłu á władáią námi. BielKom C3v; Węże théż tym roſpędźiſz/ gdy będźieſz rógiem ielenim częſto w domu kurzyć: ábowiem im ten ſmrod bárzo nielubuie. SienLek 159.

Formacje współrdzenne cf LUBIĆ.

Cf LUBOWANIE

KCh