[zaloguj się]
[pdf]

ŁAKOĆ (14) sb f

a jasne; o prawdopodobnie jasne (tak w -oć).

Fleksja
sg pl
N łakoć łakoci
G łakoci
A łakoć łakoci
I łakocią
L łakoci(a)ch, łakociech

sg N łakoć (2). ◊ A łakoć (1). ◊ I łakocią (1). ◊ pl N łakoci (3). ◊ G łakoci (2). ◊ A łakoci (4). ◊ L łakoci(a)ch (1), [łakociech].

Sł stp brak, Sł stp nazw os: Łakocie (?), Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Przysmak, smakołyk; cupedia, pulpamentum Mącz, Cn; scitamenta, matteola, panchrestum Cn (13): gdy kto patrzy na drugiego iedzącego, richley mu ſie też zachce ieſć, albo widzi łakoci nieiakie tedy ma ku nim ządzą GlabGad G2v; chłopyętá bárzo ná owoce yáko ná łákoći ważą GliczKsiąż I; Cupedinarium, Et forum cupedinis, Kramice w których łákoćy przedáyą. Mącz 72c; Dapalis coena, Rozkoſzna á łákotliwa wiczerza z łákocy rozmáyitych przigotowána. Mącz 78a; Pulpamentum, Lákoć/ łákotna potráwá/ á zwłaſzczá zdrápánego/ álbo z vtłuconego mięſa/ yákoby káſzá vczyniona. Mącz 33Ią, 72c [2 r.], 193c, 203a. [O lekárſtwách Serdecżnych/ Wątrobnych/ y inych wnętrznośći. A to w łákociách/ w cukrzech/ w miedźiech/ i inych ku przyimowániu lubych SienHerb 524a].

łakoć z czego (1): Lachanum, Ziele ku yedzeniu dobre/ Niektórzy też chcą mieć nieyáką łákoć z mąki á z ziela. Mącz 181c.

Zwrot: »przejeść na łakociach« (1): 10 groſchi vkradl wſklyepie na oknye wkthorym rzeczi panſkye then tho podſkarbi chowal the przeyadl na lakocziach LibMal 1554/192.
Wyrażenia: »kuchenne łakoci« (1): Deliciae popinales, Kuchenne łákoći. Mącz 312b.

[»łakocią nęcony«: A cżłowiek tym [zwierzętom] doł kopie [...] To nád on doł łákoćią bywáią ńęcone/ Bydlę tám vſádźiwſzy/ ztym wpadáią one. BielawMyśl C4.]

W przen (1): [Nadzieja] y śidłá ná ptaſzki/ y ná ryby wędy Rzuca/ okrywſzy zdrádny hak łákoćią wſzędy RybGęśli B.
2. Nadmierna chęc jedzenia (1):
Szereg: »łakoć szczera, a niepowściągliwość« (1): [syn] i ſz go łákoć ſzcżera/ á niepowśćiągliwość vwiodłá: iáko dziećię iákie głupie/ zá iábłko wieś przedał: ſłuſzną kazń ſwego łákomſtwá odnoſząc. SkarŻyw 346.

Synonim: przysmak.

Cf ŁAKOTKA

JZ