[zaloguj się]
[pdf]

ŁAWIAĆ (1) vb impf

Pierwsze a pochylone, drugie jasne (ták w -ać).

Fleksja
inf łåwiać
indicativus
praes
sg pl
3 łåwi(a) łåwiają
impersonalis
praet łåwi(a)no
inne formy
pass praes pl 3 - łåwiają sie

[inf łåwiać. ◊ praes 3 sg łåwi(a). ◊ 3 pl łåwiają.] ◊ pass praes 3 pl łåwiają sie (1). ◊ [impers praet łåwi(a)no.]

Sł stp, Cn brak, Linde XVI(XVIII) – XVII w.

Iter. od „łowić”:
1. [Od znacz. ‘zajmować się rybołóstwem’: stale łowić:

ławiać co: Na tem jezierze [Zichczin] mają łowieniá 2 części Jakub i Walenty Zichczinsczi, trzecią część ławiano do zamku tucholskiego LustrPom 30. Cf Zwrot.

ławiać na co: W tym stawie na potrzebę zamkową ryby ławiają [... ] Stawek [...] w którym ryb niemało ku wychowaniu zamkowemu poławiają LustrMalb II 102. Cf ławiać w czym na co.

ławiać czym: Spust [stawu] piątego roku, ale każdego roku ławiają przed się drgubicami LustrSand 101, 124; LustrWpol II 223.

ławiać czym na czym: LustrSand 236; LustrWpol II 186; Jeziora przy tej wsi 3, na których sieciami niewielgimi ławiają LustrMalb II 96, II 104.

ławiać czym w czym: W tych [jeziorach] nie ławiają niewodem ani przewłoką jeno klepami LustrMalb II 103.

ławiać na czym: Jezioro [...] Plomik - na tem nie ławiają [...] Glodnik – na tym nie rabiają LustrWpol I 198, II 234; Ci [rybacy miejscy] dawali do zamku [...] czwartą rybę ratione tego, że im też wolno ławiać i na zamkowej wodzie. LustrMalb II 78, I 106; LustrPłoc 1565/6.

ławiać w czym na co: LustrMaz II 132; Ławiają w niem [jezierze] na potrzebę zamkową LustrPom 7.

W charakterystycznych połączeniach: ławiać drgubicami, klepami, niewodem, przewłoką, siecią.

Zwrot: »ławiać ryby, pstrągi« [szyk zmienny]: powinni z rzeki Czarny ci, którzy pstrągi ławiają, dawać na każdy rok po kopie 1 pstrągów. LustrKrak I 110; LustrMalb I 106, II 102; LustrMaz II 3; 132; LustrPłoc 1565/6; áleć tu nigdy ryb nie ławiáią CiceroKosz 168 (Linde).]
2. Od znacz, ‘chwytac ptaki’; tu w funkcji strony biernej: Turdus [...] po polsku kwiczoły yáłowcem ſię żywiące przy/ krolewcu miescie w Pruſiech wiele ſie ych ławiáyą Mącz 470a.

Formacje współrdzenne cf ŁOWIĆ.

MK