[zaloguj się]

ŁOWIĆ (180) vb impf

o jasne.

Fleksja
inf łowić
indicativus
praes
sg pl
1 łowię łowimy, łowi(e)my
2 łowisz łowicie
3 łowi łowią
praet
sg pl
1 m -m łowił m pers -chmy łowili
f łowiła m an
3 m łowił m pers łowili
f łowiła m an
n łowiło subst łowiły
fut
sg pl
2 m łowić będziesz, będziesz łowił m pers będziecie łowić
3 m m pers będą łowić
imperativus
sg
2 ł(o)w
conditionalis
sg pl
1 m bych łowił m pers bysmy łowili, bychmy łowili
3 m by łowił m pers by łowili
impersonalis
ma być łowiono
praet łowi(o)n(o)
participia
part praes act łowiąc
inne formy
pass inf - łowić się; pass praes pl 3 - łowią się; pass con pl 3 - by łowiły się

inf łowić (43).praes 1 sg łowię (5) [w tym: -e (1)].2 sg łowisz (3).3 sg łowi (27).1 pl łowimy (1) OrzQuin, łowi(e)my (1) SkarŻyw.2 pl łowicie (1).3 pl łowią (33).praet 1 sg m -m łowił (3). f łowiła (1).3 sg m łowił (7). f łowiła (2). n łowiło (1).1 pl m pers -chmy łowili (1).3 pl m pers łowili (11). subst łowiły (1).fut 2 sg m łowić będziesz (4), będziesz łowił (1); łowić będziesz SkarŻyw, WujNT (2); łowić będziesz : będziesz łowił RejPos (1:1).2 pl m pers będziecie łowić RejPos (2).3 pl m pers będą łowić (3) Leop (2), SarnStat.imp 2 sg ł(o)w (1).con 1 sg m bych łowił (1) HistLan.3 sg m by łowił (2) LibLeg, RejZwierz.1 pl m pers bysmy łowili (1) OrzRozm, bychmy łowili (1) RejPos.3 pl m pers by łowili (1) BibRadz.pass inf łowić się (3).praes 3 pl łowią się (1).con 3 pl by łowiły się (1).impers ma być łowiono (1).praet łowi(o)n(o) (1).part praes act łowiąc (15).

stp, Cn notuje, Linde XVIXVIII w.

1. Starać się ująć, złapać, schwytać zwierzęta, ptaki, ryby różnymi sposobami; polować; aucupari Mącz, Calag, Calep, Cn; piscari Calag, Calep, Cn; sectari, venari Mącz, Cn; capere, pervenari Mącz; captare Cn (175): ZapWar 1513 nr 2145, 1524 nr 2335; RejRozpr Hv; Sectari beluas, apros, cervos, Lowić/ polowáć. Mącz 384d, 19c, 483c [2 r.]; á záwſze kiedy byś miał co koło tych Karpiąth ſpráwowáć álbo łowić/ álbo przeſádzáć/ Pátrz záwżdy dniá pogodnégo y ćiepłégo Strum Pv, H4v; IVż ten Lowcży toć powiem ieſt cżłowiek tákowy/ By ſie wſzem záchowáć mogł ná to pilnie łowi PaprPan L; Oczko 9v; Miſtrzu/ dziś cáłą noc łowiąc/ niceſmy niepoimáli SkarŻyw 596.

łowić co (82): Ieden cżłowiek vbogi był/ Ien koniki polne łowił. BierEz F2v, Iv; FalZioł IV 7d, 31c, 32c [2 r.], 39d, 50v; SeklWyzn a4v; RejRozm 399; RejKup cc4v; BielKom C8; UstPraw Dv; RejFig Bb2; RejZwierz 87v; Perły z tego Kálekutu/ ktore łowią w wodzie w ſkorupách ktore zowiemy máćice perłowe. [...] idą z Fártyki. BielKron 268v, 446; ktory [książę] każdego dnia pewnych godźin drotem żelaznym kończaſtym/ muchy zwykł był goniąc lowić. KwiatKsiąż Gv; Mącz 50a, 126c, 379d; SienLek 243 [2 r.]; RejPos 49v; RejZwierc 274; WierKróc A4; GostGosp 100; KmitaSpit B3v, C6v; CzahTr I2; KlonWor 19, 35; Cf »łowić ptaki«, »łowić ryby«, »łowić zwierz«.

łowić czym (20): łowiec [...] ták go [orła] ku polu wpráwił/ Iż y záiące im łowił. BierEz Iv; BielKron 145; KwiatKsiąż Gv; Funda, Procá/ też ſák którym riby lowią. Mącz 139b, 194b. Cf »łowić brogiem«, »łowić pogonią«, »łowić sieciami«, »łowić wędą«.

łowić gdzie (24): Iakom ya [...] nyelovyl w szthavye pana pawla Russyeczkyego anym oddalyl vszythkow yako dwye kopye Thako my bog pomoszy. ZapWar 1513 nr 2145, 1521 nr 2220, 1527 nr 2350, 1550 nr 2671; LibLeg 7/69; łowią go [smoka morzkiego] w Egipcie, ieſt podobny ku Iaſzcżorcze. FalZioł IV 39d; SeklWyzn a4v; RejRozm 399; BielKom C8; RejZwierz 89v; niekthorzy Ziemiánie [...] cudá cżynili Kuglárſkim obycżáiem/ [...] ryby łowili w káłuży [...] wſadźiwſzy ie tám pierwey BielKron 420 [idem WerGośc], 268v, 446; Strum N2; ModrzBaz 110; WerGośc 216; ZapKościer 1580/11; Vrzędnik [...] ná ſwey wodźie nie ma dáć łowić cudzemu rybakowi bez naymu y pożytku. GostGosp 100, 166; WujNT 299; wśi Háldenhorff y Alepin [...] będą mieć wolność w ieźierze Druſſen ryby łowić SarnStat 1090, 466. Cf »na cudzej dziedzinie łowić«, »na powietrzu łowić«.

W charakterystycznych połączeniach: łowić bobry (2), drob, dutki (4), jastrzęba (2), jelenie, koniki polne, muchy, myszy, psy, świnie, wrony, zające (3), źrzobki; łowić w chroście, na (w) jezierze (3), w kałuży (2), w lesie, pod lodem, w morzu, w polu, w potoku, w rzece (rzeczysku) (2), w stawie (2), w (na) wodzie (4), za wiechą (3).

Przysłowia: SeklWyzn a4v; Takczi o tim dawno mowią Yſz za wiechą dudki lowią RejRozm 399; RejKup cc4v; BielKom C8. [Ogółem 4 r.].

RejPos 49v; Acż biádá ty kokoſzy ná ktory więc łowią/ Iáſtrzębá CzahTr I2.

Táć ieſt Práktyká oná Pánie miły/ która ná kożdym Seymie w Polſzce łowi węgorze. OrzQuin C2v, C2 [3 r.], C4v, D4. [Ogółem 6 r.].

Cervus canes trahit, Proverb. Yelień pſy łowi Mącz 50a.

Aureo piscari hamo, Złotą wędą łowić/ to yeſt/ dla máłego pożitku wielki nákład vczinić. Mącz 21c; OrzRozm S4v.

Zwroty: »brogiem łowić« (1): á on ſie iął brogiem wron łowić RejZwierc 274.

»na cudzej dziedzinie łowić« (1): Obawiáiąc ſię ſzkod w żyćiech vſtáwiliſmy áby żaden nieśmiał ná cudzey dźiedzinie łowić záiący UstPraw Dv.

»pogonią łowić« (1): Tego to Herbu Kſiążętá/ Dzierżą ſie Słuckie Paniętá Ktory Herb Pogonią zową/ Od pogoni ktorą łowią. GliczKsiąż Av.

»na powietrzu łowić« (1): Piscari in aere proverbium, Ná powietrzu łowić/ to yeſt tám ſzukáć gdźie niemáſz nic. Mącz 301a.

»ptaki łowić« = aucupari Calag, Calep [szyk 5:1] (6): Ptaki rozmáite łowiąc: Zá ćietrzewiem wzgorę [ptasznik] pátrzał/ By mu śidło ná ſzyię wdział. BierEz K2v; FalZioł V 49v; SIemuſzowſki [...] Zda mi ſie w káżdym polu/ káżdyby ptak łowił. RejZwierz 89v; Mącz 276b; Calag 541b; Calep 113a.

»ryby łowić« = piscari Mącz, Calag, Calep, Vulg; capere a. venari pisces Mącz [szyk 26:12] (38): ZapWar 1521 nr 2220, 1527 nr 2350, 1550 nr 2671; BierEz I3; OpecŻyw 39v; KrowObr 233v; OrzRozm S4v; BielKron 145, 182v, 294v, 420, 452v; Vno genere capere pisces Yedńákiem obyczáyem łowić riby. Mącz 143c, 139b, 194b, 301a, 483c; HistRzym 11v, 33v, 38v, 81v; RejPos 176v, 277v; Strum E4; Calag 194a; SkarŻyw 595, 599; ZapKościer 1582/40v; Sieći z iedwabiu drugie z ciągnionego złotá/ kazał czynić/ á záraz ledá gdzie do błotá/ Przyſzedwſzy ryby łowił choć ich tám nie było/ Byle ſie woley doſić Tyrańſkiey pełniło. StryjKron 51; WerGośc 216; Calep 185a, 808b; GostGosp 62, 166; [apostołowie] byli w łodzi/ y łowili ryby ná iezierze Genezáretſkim WujNT 299, Ioann 21/3; SarnStat 682, 1090.

»łowić sieciami, watami, kłomiami, brodnią, klepami« [szyk 9:2] (6:2:1:1:1): Iako my othym wiemy iss on nyelovil ryb pospolithych Sczuk linow y karassiow wsthawie [...] Siecziami vathami y klomiami przes ssia y przes sluzebniki iego ZapWar 1550 nr 2671, 1527 nr 2350; BielKron 452v; Mącz 276b; ZapKościer 1580/11; nie płoty/ ále śiećiámi ma bydź łowiono iáko zwyczay ieſt. SarnStat 917, 682; KmitaSpit C6v; Gdy kto oklep ogłowią/ y łycżáną brodnią Lowi źrzobki/ trzymáiąc v Neſtru przewodnią/ Bierze kozły/ bárány/ y co ſię náwinie KlonWor 19.

»staw łowić« = opróżniać staw z ryb (1): to ieſt wielka praca/ kiedy Staw łowić/ dopiéro łowiſko chędożyć. Strum F.

»wędą łowić« = piscari hamo Mącz (3): Hamiota. eyner der mit dem angel fiſchet. Ktory wędam łowy. Murm 94; OrzRozm S4v; Mącz 21c.

»łowić źwierz (a. zwierzę)« [szyk zmienny] (4): BielKron 293v, 445; Vt venatores solent indagare feram, Lowić zwierzę/ oſládą dochodźić. Mącz 168b; Twárdźiſmy z rodu ludźie/ Syn [...] ſkoro podrośćie/ Lowi źwierz rozmáity pilno w dźikiem chrośćie ModrzBaz 110.

Szeregi: »nie łowić ani gonić« (1): y thego mv bronyą, aby on w lyeſzyech thych kthore ſzą wpanysthwye naſſyem nyelovil any gonyl. LibLeg 7/69.

»łowić albo strzelbą dostawać« (1): Figere cervos, Yelienie łowić álbo ſtrzelbą ich doſtáwáć. Mącz 126c.

»porywać i łowić« (1): Pantheron sive Pantherum, Poniek/ yeſt nieyáka śiadká którą ptaki poriwáyą y łowią. Mącz 276b.

W przen (58): Kupiecz Cżarta lekcze waży [...] Bo wiecz bywa dobra radą Rownemu zrownem bieſyadą Alie ſemną ſprawy niemaṡ Low gdzie yndzie tu niewygraṡ RejKup cc8; Wiele trzebá wiedzyeć cżłowiekowi/ Bo pokuſa rozmáicie łowi BielKom Fv; záſlepiły nam ocży ty rybki ktore łápamy á drzemy łuſkę z nich/ tego ſmrodliwego morzá á nędznego ſwiátá tego; á nie bacżymy tego/ iż bychmy też łowili y cáłą noc/ nic nam płatno nie będzie/ ieſli ſie nie obłowiemy s ſłowá Páńſkiego RejPos 175v; miły Pánie teżciechmy pirwey łowili w nocy á w ciemnoſciach/ to ieſt/ w omylnych náukach y w onych ſrogoſciach zakonu ſtárego ále theraz iuż w imię ſłowá twoiego rozrućimy [!] ſiatki ſwoie. RejPos 176v; BudBib Thren 3/52.

łowić kogo, co (44): MurzHist L3v; LubPs ee4; Pyękny też owo Pſtrążek coś go owo widzyał/ A też ſnadź powiedáią by przy złocie bywał/ A wżdy widziſz nieborak iż był wnet ná wędzye/ Tákći nas to łákomſtwo márnie łowi wſzędzye. RejWiz 72v; Otho ia poſlę wiele rybitwow/ mowi Pan/ y będą ie łowić [piscabuntur eos]: á po tym poſlę im [venabuntur eos] wiele myſliwcow/ y będą ie łowić po wſſelkiey gorze/ y po wſſelkim pagorku/ y ze wſſech iáſkiń ſkálnych. Leop Ier 16/16; BibRadz Ier 16/16, Thren 3/52; Chce mie wziąć Menelaus do domu swojego, Dlategoś ty [Helena do Wenus] tu przyszła, łowiąc mie niebogę? KochMon 33; BudBib 4.Reg 5/7; Thren 3/52; Po śmierćiách ſtąpam/ á przedśię twóy zakón wyznawam/ Zli mię łowią/ ia przedsię twych vſtaw nie zoſtawam. KochPs 183; Ani tuſzę by co ták wdzięcżnego było/ [...] Cżęſto widzieć gdy śmierć wielu nagle łowi/ Niedbáiąć choć byli ieſzcże nie gotowi. WisznTr 33; Lowic ón [szatan] nas kſztałtem dźiwnym/ krążąc iáko Lew ſrogi/ Ale my ſtárániem pilnym/ nie daymy ſię zwieść z drogi ArtKanc L19v; GórnRozm A4; GrabowSet G2; SkarKaz 3. Cf Fraza, Zwroty.

łowić czym (6): Trzemá rzecżámi [rozkoszą, zyskiem, świecką sławą] ludźie łowią. LatHar 580 marg. Cf »chytrą mową łowić«, »sakiem łowić«, »siatką łowić«.

W przeciwstawieniu: »rozpłaszać ... łowić« (1): [o kaznodziejach dusze ludzkie łowiących] Zniebácżnośći á nieumiejętnośći rychley rozpłaſzamy niſzli łowiemy SkarŻyw 312.

W połączeniu szeregowym (1): Ták wy [papieżnicy] teſz to tzynićie/ y tym cukrem trućinę poſypánym/ ludzi proſte truiećie/ łowićie/ y ná potępienie wietzne s ſobą prowádzićie. KrowObr 219.

Fraza: »jeden drugiego łowi« (1): do bránia Duchá [obojętność] mądrośći bárzo przeſzkadza/ y ludzkie przyiáźni á ſpoienie ſerc ludzkich pſuie/ gdy ieden drugiemu nie dufa/ gdy ſię ieden drugiego ſtrzeże/ á głádko z ſobą mowiąc/ ieden drugiego łowi. SkarKazSej 662b.
Zwroty: »białe głowy jakoby źwierz łowić« (1): rychley táki ſie doſluży co dobrze zwodzi/ á byałe głowy yákoby źwierz ſoczy á łowi GliczKsiąż I2v.

»chwałę łowić« (1): moy vmyſł [...] ieſt ná tym wſzytek/ Aby y chwałá Boża y ludzki pożytek/ Záwżdy ſie z mey ácż z máłey pracey pokázował/ Nie iżbych ia ſtąd prożney chwały potrzebował. Ktorey ieſlibych ſobie tu ná ſwiecie łowił/ Zápomniałbych ſłow ktore ieden zacny mowił HistLan F5v.

»dusze łowić« (1): Mądrość káznodzieyſka ná tym náleży/ áby rzemiesło to krorym [!] duſze łowią/ vmiał. SkarŻyw 312.

»korzyść łowić« (1): á co zá pożytek owych máſzkárnikow/ ktorzi gdy niechcą áby ie poznano/ biegáią po vlicách y poprzecżnicách: ná cudze domy náchodzą/ á tym obycżáiem [...] iáką korziść łowią [praedae aliquid venantur] poſzeptem/ ábo milcżkiem koſtkámi gráiąc ModrzBaz 36.

»kryjomką łowić jako nocne sowy« (1): Bo tám [pachołki] chodzą sámopáſz pod Zamkiem w Krákowie/ Czáſem idą zá nimi dla rządu Pánowie. Nie boia [!] ſię choć widzą Korczaká bez głowy/ Bo też kryiomką łowią iáko nocne Sowy. Prot C4.

bibl. »łowić ludzi« = homines capere Vulg [szyk zmienny] (8): iuż ia was vcżynię rybitwy tákiemi/ kthorzy iuż nie będzyecie od tych cżáſow ryb łowić/ ále będzyecie łowić ludzi. RejPos 277v, 174, 176v; Podzćie zá mną: náucżę was ludzi łowić. SkarŻyw 596, 597; WujNT Luc 5/10, s. 212 [2 r.].

»ludzi łowić« [szyk zmienny] (5): Zaden tego nie wyſłowi/ Iáko ten ſwiát ludzi łowi. BielKom D6v; O chytrośći y obłudnośći Szátańſka? Tákći łowi ludzi Antykryſt w poſtáwie Anielſkiey. KrowObr 6v, 219; LatHar 580 marg; owy zákryte ſercá y obłudne/ ktore ćicho ludźie łowią/ á z máłych przyczyn y podeyrzánia niepewnego/ złe ſerce ku drugiemu biorą [...] pokoiu nigdy práwego z bliźnim nie máią/ y zgodźić ſię z nim nie mogą. SkarKazSej 675a.

»dobre mienie łowić« (1): Oni ludziom pochlebuiąc ſwey v nich sławy y podwyſzſzenia nád kápłaná ſię naywyſzſzego podnoſząc/ ſzukáli: ták y dziśieyſzy ſwey woley wſzytkiey ludziom pochlebnie dopuſzcżáiąc/ sławę ſwoię y dobremienie [!] łowią SkarŻyw 493.

»młodzieńce łowić« (1): Táis chytra kurwá byłá/ Ktora młodzieńce łowiłá BierEz R.

»w morzu łowić« (1): káżdemu wolno w Morzu łowić/ to ieſt trapić ludzi gdyż ſię żaden zá nim nie záſtáwi. BibRadz I 471a marg.

»chytrą mową łowić« (1): Baczę że mię tą twoią chytrą mową łowiſz GórnRozm A4.

»nowinki łowić« (1): co ſie gdźie po świećie dźieie/ to poſpolićie niewiemy/ choć v dworu/ w ziázdy/ y Seymy/ co ſie známi w náſzey źiemi dźieie: nowinek roznych y cżáſem Koronie zelżywych [...] po vlicach łowiąc: z wielkim obcego ludu tu będącego pośmiewſtwem. PowodPr 73.

»o płatne łowić« = nie na żarty, lecz naprawdę (1): IAko ogień á wodá rózno śiebie chodzą/ Ták miłosć/ á powagá nigdy ſię niezgodzą. Dobrze by ſię niekłániáć nieprziiaćielowi/ Ale tym ſákiem miłosć iuż o płátné łowi. KochFr 109.

»pociechy łowić« (1): Co łez moich prágną/ iuż ná śmiech gotowi/ Ieſli mi ſię nogá/ ku dołu powinie/ W tobie/ ma nádźieiá/ że ich rádość minie/ Proſzę/ niech mym ſmutkiem/ zły/ poćiech nie łowi. GrabowSet G2v.

»łowić [kogo] jako ptaka« (2): Nieprzyiaćiele moi ſrodze mię przeſládowáli/ łowiąc mię iáko ptaká bez przyczyny [Venatione ceperunt me quasi avem] BibRadz Thren 3/52; BudBib Thren 3/52.

»wielki ptak łowić« = zdobywać się na ambitne czyny (1): SWięćickich to buiáwe/ záwżdy gniazdo było/ Przedſię bez pomagáczá/ wielki ptak łowiło. Swieckimi ſie wykręty/ nigdy nie paráło/ Iedno tego pátrzáło/ co cnocie przyſtało. RejZwierz 83v.

»rozkosz łowić« (1): ktorzi dla zyſku koſtki graią/ tedyby mogli dla więtſzego pozytku/ ſprawy ſłuſznieyſze ſprawować: á ktorzi ſtamtąd roſkoſz nieiaką łowią/ takowi nierychli á gnuśnego dowcipu ſą KwiatKsiąż P3v.

»łowić (jako) ryby« [szyk zmienny] (2): Bog nie boiąc ſię nic ſzátáná/ áni go też oſzukawáiąc/ y chytrze iáko rybę wędą pokrytą chrobakiem łowiąc/ otworzyśćie mu záraz po iego zdrádźie groźił CzechEp 204; powołánie káżdego cżłowieká/ ieſt łodźią iego ná ktorey pływa/ y iáko rybitw iáki/ łowi ſobie ryby rozmáite w tym morzu: to ieſt żywnośći ſobie nábywa w głębokich toniach y śiećiámi dźiwnymi KlonFlis A4.

»sakiem łowić« (1): KochFr 109 cf »o płatne łowić«.

»siatką (a. sieciami, a. siatkami) łowić« (3): CzechRozm 69; Kuśił ſię oń mocnie ſzátan ná myśl mu/ dobrá świeckie/ ktore opuśćił przywodząc/ y pokutę onę ćięſzką mu cżyniąc/ y inymi go śiećiámi łowiąc. ále nic niewygrał v mocnego w Bogu żołnierzá. SkarŻyw 571; CzechEp 351.

»śledzie łowić« = bywać na morzu (1): O Szwedzie o Duńcżyku tám nie vmiem mowić/ Bom nie bywał ná morzu niechcę ſledzi łowić. RejZwierc 243.

»[kogo] na śmierć łowić« (1):proſtego á vprzeymego miedzy ludźmi nie náleść. ieden drugiego krwie prágnie: mąż brátá ſwego ná śmierć łowi. SkarKaz 3.

»na niepotrzebną wojnę łowić« = szukać zwady (1): Offerre se ultro praelio, S dobrą ſie chucią potikáć álbo na niepotrzebną woynę łowić. Mącz 123c.

»zdrowie [czyje] łowić« (1):Bo ná mię sidłá bez winy [prześladowce] ſtáwiáią/ Bez winy doły zdrádliwé kopáią/ Zdrowié mé łowiąc. KochPs 48.

Szeregi: »soczyć a łowić« (1): GliczKsiąż I2v cf »białe głowy jakoby źwierz łowić«.

»łowić a szukać« (1): [on sprosny wilk] krąży záwżdy iáko Lew/ łowiąc á ſzukáiąc/ áby ktorą [owieczkę] odłudził álbo odſtráſzył od ſtádá od onego/ á od oney ſpołecżney owcżarniey Páńſkiey RejPos 122v.

»łowić a sidła zastawić« (1): Ná they drodze com ſſedł dziwnye mye łowyono/ A ſkrycye mi ná nyey śidłá záſtáwyono. LubPs ee4.

Przen (3):
a) O zabijaniu ludzi [kogo] (1): trupámi rzékę [Achilles] záſtánowił/ Co w nię ſtrách ludźie pędźił/ á on ie tám łowił/ Zá czym Xántowi przyſzło ſwé wody vwodźić Skrwáwioné w iną ſtronę/ y leniwo chodźić GórnTroas 17.
b) Przyciągać, nęcić [kogo do czego] (1): A iż łápácżow á trądow/ [...] wſzędzie ieſt wielki pocżet/ áby te pożytki [...] niełowiły [allicerent] kogo do vpraſzánia tego vrzędu/ niechby dano moc ſędziam [...] áby oni [...] wedle ſwego zdánia/ ná mieyſce zmárłych inſze obieráli y ſtáwili ModrzBaz 93.
c) Czyhać, nastawać na kogo, na co (1):

[łowić na co: iedno podobno [Iwan Wasilewic] ná to [przymierze] łowił/ gdy myſlił ná Wielkie Xięſtwo Litewſkie woynę podnieść StryjKron 678 (Linde).]

α. O figurze szachowej [na kogo] (1): Fortelu wſzędy pátrzał Fiedur ſwego/ Iedno ſcie ſobie przeglądał z drugiego. A iuż nieblizu ná Krolową łowi/ Káże ſie pod mię przymykáć pieſzkowi. KochSz Bv.
a. O zwierzętach (4): O tym że cáły dzień [myśliwiec] mowi Iáko pożar z kruczkiem [= imiona psów] łowi RejRozpr H2.

łowić co (3): Paiąk biały [...] muſzki łowi FalZioł V 90. Cf Zwrot.

Zwrot: »myszy łowić« (2): [oracz do łasice] Choćiaś myſzy nie łowiłá/ A przedśię tyś mnie ſzkodziłá. BierEz N4; RejRozm 395.
2. W funkcji strony biernej; być łowionym (5): Nie brzydka też rybká w ſtáwie/ choć linek z płocicą/ Gdy ſię łowią drgubicą. KlonŻal C2.

łowić się komu (1): chceſzli być ſye ryby pręthko łowiły/ pomázuy mátniey oleiem cegłowym SienLek 193.

W przen (3):

łowić się czym (1): nie tylko ludzie nowi/ [...] nimi [siatkami antychrysta] ſie łowić nie dádzą: ále też y z ſtárádawná nimi połowieni/ vſtáwicżnie wielkim hurmem z nich ſie wydźieráią CzechRozm A7.

Zwrot: »dać się [komu] łowić« (3): Nie dáycie [!] ſie márnoſciam tego ſwiátá łowić/ Pomniąc ná rozmáite ná ſwiecie przygody/ Ktorych hárdość nie vydzye zwłaſzcżá cżłowiek młody BielKom F5; CzechRozm A7; [Sabba św.] przeſtrzegał [pogan] áby ſię łowić cżártu nie dáli. SkarŻyw 328.

Synonimyi 1. chwytać, imać, łapać, polować.

Formacje współrdzenne: nałowić, obłowić, obłowić się, odłowić, połowić, połowić się, przełowić, ułowić, ułowić się, wyłowić, złowić, złowić się; ławiać, łowiać, obławiać, obławiać się, przeławiaćuławiać, wyławiać, załawiać.

Cf DUSZOŁOWNY, LUDOŁOWNY, ŁOWIĄCY, ŁOWIENIE, ŁOWION, RYBOŁOW, SUSZOŁOWNY, ZYSKOŁOWNY

KCh