[zaloguj się]
[pdf]

ŁOWIENIE (50) sb n

o oraz pierwsze e jasne; -é (1), -e (1); -é : -e SarnStat (1:1).

Fleksja
sg
N łowienie
G łowieniå
D łowieniu
A łowienié
I łowieniem
L łowieniu

sg N łowienie (10); -e (1), -(e) (9). ◊ G łowieniå (18); -å (16), -a (2); -å : -a Strum (1:1), SarnStat (8:1). ◊ D łowieniu (6). ◊ A łowienié (3); -é (1), -(e) (2). ◊ I łowieniem (7); -em (4), -ém (3); -em : -ém SarnStat (4:3). ◊ L łowieniu (6).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.

1. Chwytanie, łapanie zwierząt, ryb, ptaków różnymi sposobami; polowanie, myślistwo, rybołówstwo; piscatus, venatus Mącz, Cn; captatio Calep; aucupatio, piscatio, venatio Cn (36): Wyiedź ná głębią á zápuśććie śieći waſze ku łowieniu [in capturam] BibRadz Luc 5/4; Indagatio verbale, Szukánie/ Oſliádowánie Lowienie. Mącz 168b; Piscatus saxatilis, Lowienie przi kámieniſtym mieyſcu. Mącz 370a, 301a, 483c; będźieſz miał w Stáwie łowiſko wolne ku łowieniu. Strum G; Calep 161b; SarnStat 1073.

łowienie czego (24): UstPraw Dv; Halientica, Xięgi w których o rybách y o ych łowieniu bywa piſano. Mącz 152d. Cf »łowienie ptakow«, »łowienie ryb«, »łowienie stawu«, »łowienie źwierza«.

W połączeniu szeregowym (1): Tegoż też ieſt rodzaju/ paranie ſię około łowow/ ptakow śidlenia/ y ryb łowienia/ ktore rzeczy y wielką roſkoſzą wzdeymuią vmysł y mocz członkow [...] potwierdzona bywa. KwiatKsiąż P2.

Wyrażenia: »łowienie ptaków« (1): gdy będzie onę rzecż pił w ktoreyby takowe kamienie były omyte [...] Ku łowieniu zwierząt dzikich j ptakow: dobrze ſprawia. FalZioł IV 48a.

»łowienie ryb« = captura piscium PolAnt, JanStat; piscatura JanStat [szyk 13:2] (15): ZapWar 1534 nr 2410, 1548 nr 2668; ſieći w morze dla łowienia ryb nie wpuſzcżamy HistAl I5v; Leop Is 19/10; BibRadz Luc 5/9; KwiatKsiąż P2 [2 r.]; Mącz 153a; przy tym wtorym wezwániu w táiemnice ná śiećiách y łowieniu ryb dał znáć Pan Iezus/ iáko wiele ludzi zágárnąć SkarŻyw 596; StryjKron 350; WujNT 211; SarnStat 917, 1073 [2 r.], 1093.

»łowienie stawu« = opróżnianie stawu z ryb (4): czáſu łowieniá Stáwu/ ſą tácy złodzieie miedzy chłopy ná Ryby/ że ich wynioſą bárzo wielé/ á ty ſye w tym báczyć nie będźieſz Strum I, E3v, E4, Q3.

»łowienie wędą« (1): Hamatiles, habemus hamatilem piscatum, Lowienie ryb wędą. Mącz 153a.

»łowienie źwierza (a. zwierząt)« (2): FalZioł IV 48a; O POZYTKACH GOSPODARSTWA: Z ſtrony myśliſtwá y vkrzywdzenia/ ktore w ſąśiedztwie bywa: z ſtrony polowánia y łowienia źwierzá SarnStat 672.

Szereg: »polowanie i łowienie« (2): polowanie/ ptakow/ y ryb łowienie w uſtawach Licurguſowych/ nie zá proznowanie ále za nauki młodziencżykow były pocżytane. KwiatKsiąż P2; SarnStat 672.
W przen (4):
Wyrażenia: »łowienie ludzi, dusz ludzkich« (2:1) (3): Iezu ienżeś Iana j iakuba opuſciwſzi wſzytko y oycza kułowieniu ludzi wezwał. ſmi. ſie nad nami. TarDuch B2v; WujNT Aaaaaa4v; Piotrá ś. cztery przywileie [...] wodzem ná łowieniu duſz ludzkich/ ſzczęśliwy ná połow SkarKaz Oooo2b.

»łowienie ryb« (1): łowienie ono ryb wielkich/ to ieſt Ceſárzow y Krolow do wiáry/ więcey ſię od Sylweſtrá pocżęło/ niżli od Piotrá świętego. SkarŻyw 601.

Przen: Zdobywanie [czego] (1): zbytek/ ieſt niewſtydliwośći y wſzelákiey wſzetecżnośći mátką: á owſzem y ſámego łákomſtwá/ ktore potym rodźi y śmiáłość/ y łupieſtwo ábo wydźieránie/ y wymyśla rozmáite śiatki ná łowienie pieniędzy [et infinita pecuniae aucupia excogitat]: z ktorych bárzo wielkie złośći mnoſtwo rośćie ModrzBaz 56.
2. Łowisko; piscatura JanStat (18): Ieſt tá źiemiá [Szkanija] bárzo rybna/ portow kupieckich/ ſkłádow ma doſyć známienitych á pożytecżnych/ Rzek/ łowienia/ puſzcż/ źwierzu rozlicżnego BielKron 292v; Herweder/ y ze wſzyſtkim ieźiorem Druſſen/ y ze wſzyſtkim iego łowieniem y ze wśiami/ y z powiátem Schárffaw/ y ze wſzyſtkiémi inſzémi przyległośćiámi y wśiámi [do Korony należeć ma] SarnStat 1090.

łowienie czego (12): tę głębokość z łowieniém Czeczug y ſtárym Mytem/ my Miſtrz y Zakon będźiemy mieć y dźierżeć SarnStat 1089. Cf Wyrażenie.

Wyrażenie: »łowienie ryb« = piscatura JanStat (11): A ná dół Drwęczą idąc Wiſły połowicá będźie gránicą miedzy Króleſtwem Polſkim/ y źiemiámi Miſtrzá Pruſkiégo ze wſzyſtkiémi ſwémi Wyſpy/ łowieniém Ryb/ práwy/ pożytki wſzyſtkiémi SarnStat 1070, 1071, 1088, 1089 [3 r.], 1091 [3 r.], 1093 [2 r.].

Synonimy: 1. łapanie, myślistwo, pole, polowanie; 2. pole.

Cf ŁOW, ŁOWIĆ, ŁOWISKO, RYBOŁOWIENIE

KCh