[zaloguj się]
[pdf]

RĄBANIE (11) sb n

a jasne, e pochylone.

Fleksja
sg
N rąbanié
G rąbani(a)
D rąbaniu
A rąbani(e)

sg N rąbanié (5); -é (1), -(e) (4). ◊ G rąbani(a) (1). ◊ D rąbaniu (4). ◊ A rąbani(e) (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu s.v. rąbać.

Cięcie przez uderzanie ciężkim i ostrym narzędziem; caedes PolAnt, Calep; caesura Cn (11): Z niego [żelaza] bywa zbroia y rozmagite nacżynie ku rąbaniu. FalZioł IV 53c; Calep 147a.
Wyrażenie: »rąbanie drew« (1): Ci ludźie [mieszkańcy wyspy, na której wylądował Piotr Aliares] [...]: domy máią drzewiáne chroſtem á liśćiem przykryte [...] á kámieniem oſtrym drwá rąbáią/ bo thám żelázá żadnego nie máią (marg) Rąbánie drew. (–) BielKron 452v.
a. Ścinanie, wycinanie (6): Pan moy o to [o wyrąbywanie lasu] pozwał do źiemſtwá/ iam był ná roku/ powiedźiałem kto widźiał to rąbánie GórnRozm G2v; A ieſli dobrá ná Mniſzki przypádłé żadnych dochodów czynſzowych nie będą miáły/ á byłyby w nich folwárki [...]/ álbo láſy godné ku rąbániu/ [...] tedy [...] SarnStat 209; Calep 147a.
Wyrażenia: »rąbanie drzewa« (1): Iakoſz i tym liſtem naſzym ym [żołnierzom piechoty wybranieckiej] nadawamy y onych vſzywacz poſzwalamy [...]. Rąbanya drzewa w puſzczach y Leſzech naſzych okrom puſtoſzenya ych. ZapKościer 1582/33.

»rąbanie lasu« (2): Cirus Krol Perſki/ áby pobudźił poddáne ſwoie ku walce/ kázał im piewey [!] ieden lás rębáć [...]/ pytał ich potym: Co ſie im lepiey podoba? rąbánie laſu/ gdzie krotochwilá zdrowa/ cżyli tá kołácya gdzie brzuch obćiążeie? BielSpr 49v, 49v.

b. Dzielenie na kawałki, odcinanie (2):
Wyrażenie: »rąbanie drew« = caedes ligni PolAnt [szyk 1:1] (2): A tak teraz przeklęći ieſteſćie/ ażaden z was nie zoſthánie coby nie miał być ſługą ku rąbániu drew/ y ku czerpániu wody do domu Bogá mego. BibRadz Ios 9/23; GostGosp 76.

Cf RĘBAĆ

PP