« Poprzednie hasło: NADCHOD | Następne hasło: [NADCHODZENIE] » |
NADCHODZĄCY (18) part praes act
a oraz o jasne.
Fleksja
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | nadchodzący | f | N | nadchodzącå | n | N | |
G | G | nadchodząc(e)j | G | |||||
D | D | nadchodząc(e)j | D | |||||
A | A | nadchodzącą | A | nadchodząc(e) |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | nadchodząc(e) |
I | f | nadchodząc(e)mi |
sg m N nadchodzący (8). ◊ f N nadchodzącå (1). ◊ G nadchodząc(e)j (2). ◊ D nadchodząc(e)j (2). ◊ A nadchodzącą (2). ◊ n A nadchodząc(e) (1). ◊ pl N subst nadchodząc(e) (1). ◊ I f nadchodząc(e)mi (1).
Sł stp s.v. nadchodzić, Cn brak, Linde XVIII w. s.v. nadchodzić.
Znaczenia
- 1. Zbliżający się, przybywający (8)
- 2. Nastający, bliski w czasie (10)
1. Zbliżający się, przybywający; instans Mącz, Calep; adveniens, imminens, impendens, iniens, veniens Mącz (8): Impendens, Nádchodzący/ Przibliżáyący. Mącz 288b, 105a, 207c, 418d, 481a, b; Inſtans ‒ Nadchodząci. Calep 544b.
W przen (1): Stárzec ieden gdy był doźrzał/ A śmierć nádchodzącą widział: Prośił iey by pocżekáłá/ A ieſzcże go nie vmarzáłá. BierEz S2v.
2. Nastający, bliski w czasie; adventatus, futurus, ingravescens, ingruens, instans Mącz (10): Morti ipsi adventanti paululum procede obviam, Ku nádchodzącey ſmierćy ſie przyrządzay. Mącz 44c; Ingruenti periculo remedium quaerendum, Lekárſtwá ſzukáć przećiw nádchodzącey przygodzie. Mącz 150a; Bellum instans, Nádchodząca woyná. Mącz 418d, 429a; Mnimam przeto że to ieſt dobrze dla przyćiſkaiącey (marg) Al. nádchodzącey. (–) potrzeby [propter instantem necessitatem]/ iż dobrze cżłowiekowi ták być. BudNT 1.Cor 7/26; Nużeż teraz bogacże/ płácżćie nárzekáiąc nád nędzámi wáſzymi nádchodzącemi. CzechEp 50, 200.
Wyrażenia: »lata [= wiek] nadchodzące« (1): ingravescens aetas, Látá nádchodzące/ Obciążáyące. Mącz 149c.
»święto nadchodzące« (1): Koniecznie muſzę obchodzić święto nádchodzące w Hieruzálem WujNT 473 marg.
W przen (1): názwąwſzy mię y z bráćią moią Antychriſtem/ chce [Ksiądz Kanonik] winnikámi onemi figowemi/ [...] okryć od Antychriſtoſtwá Papę ſwego Rzymſkiego. Aby iego okrywſzy/ y ſam ſię też/ iáko zá wiechą/ od niepogody nádchodzącey zákryć mógł CzechEp 324.
Synonimy: 2. nastający.
Cf NADCHODZIĆ
KCh