[zaloguj się]
[pdf]

NAKRZYWIĆ SIĘ (5) vb pf

sie (4), się (1).

a jasne.

Fleksja
praet
sg
3 m nakrzywił się
n nakrzywiło się
conditionalis
sg pl
2 m m pers byście się nakrzywili
3 f by się nakrzywiła m an

fut 3 sg nakrzywi się (1). ◊ praet 3 sg m nakrzywił się (1). n nakrzywiło się (1). ◊ con 3 sg f by się nakrzywiła (1). ◊ 2 pl m pers byście się nakrzywili (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Zgiąć się, skierować w jakimś kierunku, pochylić się (5):

nakrzywić się ku czemu (1): BielKron 292v cf Szereg.

nakrzywić się pod czym (1): Coż wy vcżynićie w dzień náwiedzenia/ y znędzenia kthore z dáleká przychodzi? ku cżyiey ſie vdaćie pomocy? á gdzie zoſtháwićie ſlawę wáſſę/ byśćie ſie nie nákrzywili pod okowámi [ne incurvemini sub vimulo]/ á z pobitemi żebyśćie nie vpádli Leop Is 10/4.

W przeciwstawieniu: »nakrzywić się ... uczynić prostym« (1): Acż powagá y zacność/ záwżdy przy niey [rodzinie Pileckich] ſtałá/ Ale ſzcżęſcie záziębłe/ cżemuś przedſię miáłá. Ale pátrz iákie dziś z niey/ latoroſli roſtą/ By ſie też nákrzywiłá/ vcżynią ią proſtą. RejZwierz 87v.

Zwrot: »nie nákrzywić się w prawo ni na lewo« = być stałym (1): Ieſt człowiek ſtały by Cedrowe drzewo/ Nie nákrzywi ſie wprawo ni ná lewo. RejZwierc 212v.
Szereg: »skłonić się a nakrzywić się« (1): morze ią [Szkaniją] zewſząd obiegło/ okrom iedney źiemie rámieniá ktore ſie ſkłoniło ku pułnocy/ á záſię nákrzywiło ſie ku wſchodu Słońcá/ gdzie ku Szweciey przychodzi BielKron 292v.
W przen (1):
Szereg: »nakrzywić się i nałamać« (1): Tak ſię teraz świát złym ſtał [...] Ták ſię bárzo nákrzywił y náłamał/ po obiáwieniu Ewángelijey/ że iuż práwie trzeſzcży/ y rychło ſię złamáć muſi. ReszPrz 72.

Synonimy: nachylić się, pochylić się, skłonić się.

Formacje współrdzenne cf KRZYWIĆ.

ES