[zaloguj się]
[pdf]

MACIERZYZNA (9) sb f

Oba a oraz e jasne.

Fleksja
sg
N macierzyzna
G macierzyzny
A macierzyznę
L macierzyznie

sg N macierzyzna (1). ◊ G macierzyzny (5). ◊ A macierzyznę (2). ◊ L macierzyznie (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.

1. Spadek po matce, najczęściej dobra ziemskie wraz z płynącymi z nich dochodami; res materna Cn (7): ZapKościer 1580/4v; nie miałby był Pan náſz dźiśieyſzy tákich trudnośći około Baru właſnéy máćierzyzny ſwéy KochWr 33; Dzieći gdy im mátká vmrze, mácierzyzny od oycá niemáią ſie vpomináć. SarnStat 587 [idem] [630].

W połączeniu z nazwą miejscową (1): Lubárdus dzyału miedzy bráćią nie wzyął/ iedno máćierzyznę Włodźimierz BielKron 379v.

Szereg: »(nie tylko) ojczyzna (ale) i macierzyzna« (2): bo nietylko oiczyznę, ale y macierzyznę wielką a snadz większą spolną y zdziecmi memi maią. ActReg 165; ZapKościer 1588/80.
2. Narząd rodny kobiety (2):
a. Zewnętrzny organ płciowy (1): Niechodź (powiáda) [pan] bez bótów/ ma rádá/ Bo máćierzyzná ták zwietrzeie rádá. Láſkawy pánie/ nie iéy to niewádźi/ Chybá żebyśćie pijáli z niéy rádźi. KochFr 15; [Vulva tuae matris. [...] Niewie: ſtroie/ álbo máćierzyzná. Deiner mutter fatz. Dict 1566 C2].
b. Macica (1): Mola aliquando, Nieyáka ſztuká ciáłá niextałtowna która pod czás w żywocie niewieściem w Mácierziznie króm plemienia męskiego rośćie Mącz 229a.

Cf MACIERZYNA, MACICA, MATKA

AŻ