[zaloguj się]
[pdf]

MANELLA (15) sb f

manella a. manelle pl t.

manella (5), manilla (6), manuella (4), [manyla]; manella Calep (2), KlonWor, ZbylPrzyg (2); manilla WyprKr (6); manuella BibRadz (4).

-ll- (14), -l- (1).

Pierwsze a jasne; teksty nie oznaczają é.

Fleksja
pl du
N manelle
G manill, manuell
A manelle manuelli

pl N manelle (5). ◊ G manill (4), [manuell]. ◊ A manelle (5). ◊ du A (cum nm) manuelli (I) BibRadz Gen 24/22.

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.

Drogocenna ozdoba noszona na ramieniu, bransoleta, naramiennik; dextrocherium (a. dextrocherion) Calep, Cn; spinter Calep; brachiale, castula Cn (15): Druga para Manill, w kaſdey znich po czteri pari ziarn Rubinowich. WyprKr 15, 15, 23v; człowiek on wyiął [...] dwie mánuelli ná iey ręce/ ktore ważyły dźieſięć ſykłow złotá. BibRadz Gen 24/22; Tedym ia włożył náuſznicę ná vcho iey/ y mánuelle ná ręce iey. BibRadz Gen 24/47, Gen 24/30; Calep 317a, 998b; Láńcuchy y mánele tobie ſię mieć godźi/ Bo to nie ieſt vtrátá/ złoto ſię przýgodźi. ZbylPrzyg B2, B4; [ſpraw ſobie Pontały/ Mányle/ Iunkiery/ boć iuż dziś ták noſzą PostępekPrCzart 70; [Temistokles] nálazł na brzegu [morza] nie máło kleynotow y mánuell złotych PlutBBud N2].

W połączeniu szeregowym (1): A nie tylko mężowie/ ále też y niewiáſty z ſwey chući/ przynoſiły zapony/ nauſznice/ pierśćienie/ y mánuelle/ á wſzytki klenoty złote BibRadz Ex 35/22.

W charakterystycznych połączeniach: manelle na ręce (ręku) (4), wciągnione; para manill (4); mieć manelle, włożyć, wyjąć.

Szeregi: »armbandty albo manille« (2): (nagł) Armbanti albo Manille. (‒) Armbantow Albo Manill para, w ktorei parze ieſt ſiedm par tablicz Diamentowich triangulowich WyprKr 14v.

»manille albo braceloty« (1): MAnill albo braczeloti iedni na Kſtałt obrączek WyprKr 23v.

Przen: Kajdany, więzy (1): Iuż go ná zgubne imię do więzienia dádzą: W mánelle go vbiorą/ y w káydany wſádzą. KlonWor 38.

Synonimy: armbant, bracelot, naramnica.

AL