[zaloguj się]
[pdf]

MILIJON (15) nm

milon (8), milijon (7); milon KłosAlg (5), BielKron, Mącz, KmitaSpit; milijon GórnDworz, NiemObr, ActReg, WujNT (2), WysKaz, SapEpit.

-l- (13), -ll- (2).

o jasne.

Fleksja
pl
G milijon(o)w
D milijon(o)m
inne formy
sg N - milon; sg G - milijona; pl N - milijony; pl A - milijony; pl I - milony, milonami

sg N milon (3). ◊ G milijona (1). ◊ pl N milijony (1). ◊ G milijon(o)w (6). ◊ D milijon(o)m (1). ◊ A milijony (2). ◊ I milony (1), [milonami].

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

Liczebnik główny oznaczający liczbę 1.000.000; decies centena milia Mącz, Cn; centrum myriades, decies centies milleni, mille milia, milies mille Cn (15): Poczyna ſie liczba Polſka na linijach y na cifrach Pierwſza figura telko ſama ſiebie wazy. Wtora Dzieſięc. [...] Siodma. Milon. KłosAlg B.

W połączeniu z liczebnikiem [w tym: z głównym (10), ułamkowym (1)] (11): KłosAlg B [4 r.]; A krolá Perſkiego [Soliman] dárował trzemi milony cżerwonych złothych BielKron 332; Milia decies centena, vulgo Million dicitur, Ieden milon. Mącz 221c; ActReg 41; A liczba konnego woyſká byłá po dwákroć ſto tyśięcy milionow [milies dena milia]. WujNT Apoc 9/16, s. 75 marg; káżdy Tálent 600 złotych we złoćie cżyni/ co wſzyſtko więcey niż pułtorá millioná vcżyni. WysKaz 43; KmitaSpit C3.

Przen (3):
a) Duża ilość, mnóstwo, wiele (2): Kánclerz ludźiom ſławny. Ktorego ſpraw pobożnych świát ieſt nápełniony/ Ktorych zátrzeć niemogą y lat miliony. SapEpit A2v.
Wyrażenie: »siła milijonow« (1): miał li byś w. m. tego tám páná [cesarza tureckiego] zá wielkiego Ceſárzá/ chociażby śiłá milionom bydląt roſkázował? GórnDworz Iiv.
b) Znaczne sumy, olbrzymie kapitały (1): ſkąd pirwey [papież] milliony licżył/ tám ſtąd teraz y kopy nie weźmie. NiemObr 161.
[Zwrot: »milonami kupować« = za miliony kupować: bo muśiáłby ſię zá nię [rzecz kupioną na wieczność] dáć ták wielką ſummę/ iák wiele pożytkow áż do ſkończenia świátá rzecz oná vczynić może. Skądby przyſzło Millonámi máiętność kupowáć. ŚmiglLichwa 53.]

Cf PUŁMILON

TG