[zaloguj się]
[pdf]

MISTRZOWA (16) sb f

o prawdopodobnie jasne (tak w -ow-); a pochylone.

Fleksja
sg
N mistrzowå
A mistrzową
I mistrzową
L mistrzow(e)j

sg N mistrzowå (5). ◊ [A mistrzową.] ◊ I mistrzową (10). ◊ L mistrzow(e)j (1).

Sł stp brak, Sł stp nazw os notuje, Cn brak, Linde XVII w.

1. Nauczycielka, duchowa przewodniczka; magistra, praeceptrix Calep(3): Magistra – Miſtrzowá. Calep 628a, 830a.
W przen (1): Mądroſć ieſt miſtrzowa wſzitkich vcżniow cznoty. BielŻyw 169.
2. Posiadająca władzę, zwierzchniczka; tu przen (13):
a. O Kościele katolickim [wyłącznie w KrowObr] (11): Iákoby Papieżow Kośćioł miſtrzową był. KrowObr 24, 25 żp.

mistrzowa nad czym (1): A więc ſie iuż dla thego Papieſz ma nád Páná Kryſtuſá podnoſić? [...] I kośćioł Rzymſki zwáć matką y Miſtrzową nád inſzymi kośćioły ſwięthymi krześćijáńſkimi? KrowObr 25.

Szereg: »matka i mistrzowa (inszyek Kościołow a. nad inszymi Kościoły)« [szyk 8:1] (9): ſwoy tylko kośćioł Rzymſki [papież] ſlawi názywáiąc go być matką y miſthrzową inſzych wſzyſtkich kośćiołow KrowObr 24; było podobniey temu Vigiliuſzowi Papieżowi názwáć matką y miſtrzową kośćioł Ierozolimſki KrowObr 24v, 24 [2 r.], 24v [3 r.], 25, Rr4.
b. O Matce Boskiej (2):
Wyrażenie: »mistrzowa łaski« (2): Tyś ieſt miſtrzowa łáſki/ mátká miłoſierdzia Gładząc náſze grzechy: RZADZ nas ſlugi twoie KrowObr 168, 171v.
3. [Uczona; tu czarownica: poruſzy áffekty onych wieſcżkow/ [...] thák iż muśi ſzukáć tákiego miſtrzá/ áho miſtrzową/ ktorzy im dodádzą náuki tey/ kthorą ſámi od cżártow pierwey máią PostępekPrCzart Xv.]

Synonimy: 1. nauczycielka, uczycielka.

Cf MISTERKINI, MISTRZYNI

IM