[zaloguj się]
[pdf]

NAPRAWICIEL (9) sb m

Oba a jasne (w tym w pierwszym 1 r. błędne znakowanie); teksty nie oznaczają é; prawdopodobnie -ciél, -eiel- (tak w -ciel).

Fleksja
sg
N naprawiciél
A naprawiciela
I naprawiciel(e)m
V naprawicielu

sg N naprawiciél (4). ◊ A naprawiciela (2). ◊ I naprawiciel(e)m (2). ◊ V naprawicielu (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI i XVIII w.

1. Ten, kto spowodował, by coś wróciło do stanu sprzed zepsucia; instaurator, restitutor Mącz (4): Restitutor, Prziwroćićiel/ napráwićiel. Mącz 414a, 171b.
α. O Chrystusie (2):
Wyrażenia: »naprawiciel dusz« (1): poſtánowiłeś go nápráwićielem duſz: áby káżdy ktory weń wierzy/ á podobáć ſię mu przez miłość vśiłuie/ miał żywot wiecżny. LatHar 565.

»naprawiciel rodzaju ludzkiego« (1): O Pánie IEzu Chryſte/ ſtworzyćielu świátá/ y nápráwićielu rodzáiu ludzkiego LatHar 291.

2. Ten, kto spowodował, by coś zmieniło się na lepsze (2): Emendator, Polepſzyciel/ nápráwiciel/ poprawcá. Mącz 216a.

naprawiciel czego (1): PaprUp L4 cf Szereg.

Szereg: »ozdobca abo naprawiciel« (1): Macie iuſz okazane oſobi godne [...] dobrego aprzikladnego Kapłana ozdobce abo naprawiciela Koſciola Bozego PaprUp L4.
3. Ten, kto spowodował, by nie było skutków zła [czego] (1):
Wyrażenie: »naprawiciel upadow« (1): [Panną Maryja] myala porodzycz naprauyczyela upadów ych PatKaz II 76v.
4. Ten, kto spowodował, by coś było, powstało [czego] (2): I ktho ieſt iednatzem do Bogá zá grzeſznymi/ [...] I ktho ieſt nápráwićielem łáſki/ iedno Márya? KrowObr 164.
Wyrażenie: »naprawiciel naszego zbawienia« = o Chrystusie (1): sktorey [panny] naprauyczyel cryſtus naſzego zbauyenya myal ſyą narodzycz PatKaz III 97v.

Synonimy cf NAPRAWCA.

Cf NAPRAWCA, NAPRAWIACZ

KCh