[zaloguj się]
[pdf]

NAPRAWCA (5) sb m

nå- (2), na- (1); nå- RejPos; nå- : na- CzechRozm (1:1); -praw- (2) CzechRozm, -pråw- (1) RejPos; końcowe a jasne.

Fleksja
sg
N nåprawca
I nåprawcą

sg N nåprawca (3). ◊ I nåprawcą (2).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Ten, kto spowodował, by coś wróciło do stanu sprzed zepsucia; reformator, reparator Calep, Cn; reductor Cn (5): Reparator – Naprawcza. Calep 912a; [náprawcá/ Reparator, restaurator. Volck Mmm2].
Wyrażenie: »naprawca rzeczy skażonej« (1): Refor – Naprawcza rzeczi zkazonei. Calep 904b.
α. O Chrystusie [czego] (2): iż [Chrystus] był duchá vmyſłu cżłowiecżego nápráwcą/ báłwány y Bogi one pogáńſkie/ ták roſproſzył [...] że też drudzy y w zápámiętánie v ludzi przyfzli. CzechRozm 95.
Wyrażenia: [»naprawca świata«: Nád to wizytko maſz obácżyć/ iż ten naśláchetnieyſzy napráwcá świata chćiał przywrócić cżłowieká do pierwſzey godnośći WujPosN 1584 I 242 (Linde).]

»utraconej niewinności naprawca« (1): Przeto przyſzedſzy Chriſtus Iezus/ áby był oney vtráconey niewinnośći napráwcą/ grzech zgłádził y śmierć CzechRozm 94.

2. Ten, kto spowodował, by nie było skutków zła (o Chrystusie) [czego] (1):
Wyrażenie: »naprawca upadku« (1): by był tu nie sſtąpił á nie przyſzedł ten lekarz ſwięty tego nędznego á záráżonego cżłowiecżeńſtwá náſzego/ á naprawcá y opátrzyciel tego mizernego vpadku náſzego. RejPos 326v.
Szereg: »naprawca i opatrzyciel« (1): RejPos 326v cf »naprawca upadku«.

Synonimy: 1. korrektor, napraszczacz, naprawiacz, naprawiciel, polepszacz, polepszyciel, poprawca, poprawiciel, przywrociciel.

Cf NAPRAWIACZ, NAPRAWICIEL

KCh