« Poprzednie hasło: NAPRAWOWAĆ | Następne hasło: NAPRAWOWAN » |
NAPRAWOWAĆ SIĘ (6) vb impf
Pierwsze i drugie a jasne (w tym w pierwszym 1 r. błędne znakowanie).
Fleksja
indicativus | ||
---|---|---|
praes | ||
sg | pl | |
3 | naprawuje się | naprawują się |
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | f | naprawowała się |
praes 3 sg naprawuje się (2). ◊ 3 pl naprawują się (2). ◊ praet 3 sg f naprawowała się (2).
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
- 1. Powracać do stanu sprzed zepsucia (o zdrowiu); w przen (1)
- 2. Ulegać polepszeniu (1)
- 3. W funkcji strony biernej
(4)
- a. Być przywracanym (2)
- b. O tekście: być zmienianym na lepsze (1)
- c. Być usuwanym (1)
1. Powracać do stanu sprzed zepsucia (o zdrowiu); w przen (1): GDyżeſmy iadu/ ktorym ſię przyrodzenie naſze rozſypuie/ ſkuśili; lekárſtwá/ ktorym ſię nápráwuie/ vżywamy [...] áby on iad/ potrzebną iego mocą wypędzony był. LatHar 196.
2. Ulegać polepszeniu [z czego] (1): Bo więcz ludźie barżo radży Z czudżych ſie ſzkod naprawuią RejJóz A3.
3. W funkcji strony biernej (4):
a. Być przywracanym (2): Iednák mu P. Bog pomagał/ iſz wżdy rząd y kárność ſię kośćielna napráwowáłá. SkarŻyw 291.
Szereg: »fundować się i naprawować« (1): Tácy co mowią/ iſz oſmego Zboru niepotrzebá/ iuſz ná śiedmi doſyć: nieprzyaćiele ſą zgody y iednośći Chrześćiáńſkiey: ktora ſie na Zborach nawięcey funduie/ y nápráwuie. SkarJedn 300.
b. O tekście: być zmienianym na lepsze [z czego] (1):
Fraza: »[co] sfałszowanego naprawowało się« (1): Biblia Grecka zfałſzowána/ z Zydowſkiego ſię piſmá nápráwowáłá SkarŻyw 46 marg.
c. Być usuwanym (1): Iáko ſeymy Koronne czynią wſzytkich częśći kroleſtwá ziednoczeme/ y przez nie ſię wſzytki rozerwánia nápráwuią. SkarKaz 40a.
Synonim: 2. polepszać się.
Formacje współrdzenne cf PRAWIĆ.
KCh