| « Poprzednie hasło: [NAPUSZYĆ] | Następne hasło: NAPUŚCIĆ » |
NAPUSZYĆ SIĘ (4) vb pf
się (3), się (1).
a jasne.
Fleksja
| inf | napuszyć się |
|---|
| praet | ||
|---|---|---|
| sg | ||
| 3 | f | napuszyła się |
| conditionalis | ||||
|---|---|---|---|---|
| sg | pl | |||
| 1 | m | m pers | bysmy się napuszyli | |
| 3 | m | by się napuszył | m pers | |
inf napuszyć się (1). ◊ praet 3 sg f napuszyła się (1). ◊ con 3 sg m by się napuszył (2). ◊ [1 pl m pers bysmy się napuszyli.]
Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. s.v. napuszyć.
Znaczenia
1. Stać się napełnionym, napęczniałym; przen (1):
Zwrot: »winem się napuszyć« = być pijanym (1): Wizerunek piiánégo. [...] lam tego doświadczył wczorá/ Iáko głowá byłá chorá: Gdy ſye winem nápuſzyłá/ Szyki mi wnet pomyliła. PudłFr 21.
2. Stać się dumnym, pewnym siebie (3): Ten [książę] ſię gdzes muſſał napuſczic [lege: napuszyć] I chcze teraz niedznik ruſſycz Onych ſpraw czo Swięczj mieli Przi koſſczelech o ſtawili. RejKup x3v.
napuszyć się czym (2): RejKup p8v; A w naukach dobrych yeſliżeby kto z młodośći nie był wyćwiczon/ albo yesliżeby ſię w teyże złośliwymi a przewrotnymi napuſzył tedy ſię niechay nieſpodziewa/ yżeby w zaſtarzalſzich lećiech albo owieku łatwie mógł [...] ony natychmiaſt ſobie wſpoſobić. KwiatKsiąż A2.
3. [Zarazić się chorobą [od kogo]: Lekarze roſkázuią/ áby ktorzy chcą być zdrowi/ Aby obcowali z ludźmi zdrowymi/ waſołymi/ á chronili ſie ſtymi żyć/ ktorzy ſą trudnym chorobam poddani/ ábyſmy ſie od nich nienápuſſyli ErazmJęzyk Dd7v (Linde).]
Synonimy: 2. nadąć się; 3. zarazić się.
Formacje współrdzenne cf PUSZYĆ.
DJ