[zaloguj się]
[pdf]

NARZĄDZENIE (10) sb n

a jasne; teksty nie oznaczają é.

Fleksja
sg
N narządzeni(e)
G narządzeniå
A narządzeni(e)
I narządzenim
L narządzeniu

sg N narządzeni(e) (7). ◊ G narządzeniå (2). ◊ [A narządzeni(e).] ◊ I narządzenim (1). ◊ [L narządzeniu.]

Sł stp notuje, Cn brak, Linde bez cytatu.

1. Przygotowanie czego albo przygotowania do czego, sporządzenie, wykonanie czego; comparatio, confectio Mącz; instructio, parasceve, paratus, praeparatio Calep (7): Comparatio, Przirownánie/ też zgotowánie/ nárządzenie/ też nábycie/ doſtánie. Mącz 280a; Paratus ‒ Narządenię [!] prżigotowanie. Calep [757]a; Praeparato — Zprzigotowanim, znarządzenia. Calep 837b, 546b, [754]b; [ále kto ſtąd chce w ſwey ſzáćie wyniść/ ten ma ſwoy rząd zápłáćić: ábowiem ſyn moy ktoremu kwoli Krol Jego Miłość tę cżeść przyrządźił/ niebędźie mogł przemoc/ y ia z nim/ tákowego nárządzeniá zápłácić/ a ták muſzę WM. pomoc ktemu mieć/ bo niewiem co iego Krolewſka M. będźie ſobie zá ten nakład ſzácowáć. HistOtton 74; y nawięcey páni o nim wiedźiáłá/ ſtáráiąc śię o doſtátecżnym narządzeniu/ áby zelżywośći ná cżym nie wźięłá/ gdyby co nieporządnego gośćie obacżyli HistFort A4].

narządzenie czego (1): Confectio escarum, Tráwienie/ álbo Nárządzenie potraw. Mącz 115a.

Wyrażenie przyimkowe: »z narządzenim« = okazale, wspaniale, wystawnie (1): Apparate ‒ Z wielkim narządzenim, obficie. Calep 83a.
2. Decyzja, zarządzenie [czyje] (1): [Konfirmowali to narządzenie panów wszyscy ministrowie. AktaSynod II 59.]
Wyrażenie: »z boskiego narządzenia« = z woli losu, przeznaczenia (1): Fataliter – Z boskiego narządzenią. Calep 410b.
3. Potrawa, danie (1): Ferculum, Potráwá nárządzenye nieyákie/ też nieyáki ruſtunek który miafto nieyákiego dźywu zwikli ſtárzy nośić w tryumfi/ qualia multa fuerunt, videlicet simulachra Deorum. Mącz 122a.
4. Przyrząd do czego (1): Apparatus – Przigotowanie, apparąt, narządzenie. Calep 83a.

Synonimy: 1. nagotowanie, przygotowanie.

Cf NARZĄDZIĆ

DJ