[zaloguj się]
[pdf]

PRZYGOTOWANIE (82) sb n

Oba o oraz a jasne, e pochylone.

Fleksja
sg
N przygotowanié
G przygotowaniå
A przygotowanié
I przygotowani(e)m, przygotowanim
L przygotowaniu

sg N przygotowanié (25); -é (2), -(e) (23). ◊ G przygotowaniå (29). ◊ A przygotowanié (7); [-é], -(e) (7). ◊ I przygotowani(e)m (4) WujJud, WujNT (2), PowodPr, przygotowanim (3) KuczbKat, Calep (2). ◊ L przygotowaniu (14).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów) s.v. przygotować.

I. Rzeczownik od „przygotować” (19):
1. Zrobienie czegoś na użytek przyszłości, zwłaszcza bliskiej; praeparatio Mącz, Calep, Cn; parasceve Mącz, Calep; apparatio, apparatus, comparatio, instructus, paratus, praeparatus Calep, Cn; ornatus Calep; instructio, pararium Cn (17): Parasceve, Latine praeparatio, Przigotowánie/ przinárządzánie/ przed tym nágotowánie. Mącz 277b; Apparatus – Przigotowanie, apparąt, narządzenie. Calep 83a, 225b, 546b, [754]b, [757]a, 837b [2 r.].
a. Działania poprzedzające, związane z tym, co ma nastąpić (9): Pierwſza [część ewangelii św. Mateusza] opiſuie dźiećińſtwo náſzego Zbáwićielá. w Rozd: 1. y 2. Wtora ma w ſobie przygotowánie/ ktore vprzedziło niżli ſię okazał. w Rozd: 3. y ná początku czwartego. WujNT przedm 41, s. 9 marg, 187.

przygotowanie do czego (2): Ianow krzeſt nádzieię czynił odpuſzczenia grzechow/ iáko przygotowánie do Sákrámentow P. Chriſtuſowych/ przez ktore grzechy bywáią prawdziwie odpuſzczone. WujNT 129, 148.

przygotowanie na co (4): PIERWSZA CZESC EWángeliey, o przygotowániu ná okazánie Páná Chriſtuſowo. WujNT 126 marg, przedm 33 marg, s. 124, 201 marg.

2. Czynności, działania mające na celu przysposobienie kogoś do pełnienia określonej funkcji lub sprostania określonej sytuacji (2):
Szereg: »przygotowanie a ćwiczenie« (1): Potrżeba ich teſz czwicżyć w bieganiu/ ſkakaniu/ biedzeniu/ y wſzyrmowaniu/ też yżeby vmieli [...] konie vśmierzać [...]. Też to przigotowanie á cwicżenie wpotkaniu skonnymi [...] y ſmielſze ryczerze cżyni/ y ku obronie y bićiu biegleyſze KwiatKsiąż O2.
W przen (1):
Wyrażenie: »przygotowanie serca« (1): Ieſli náwroćiwſzy ſię y vcżyniwſzy to wſzyſtko co ſię wyżſzey powiedźiáło/ ieſzcże potrzebuie Pan BOg żeby cżłowiek záchował wſzyſtko przykazanie Boże/ áż nic w przygotowániu ſercá. WysKaz 24.
II. Rzeczownik od „przygotować się”: Działania mające na celu należyte wypełnienie czegoś, sprostanie czemuś; praeparatio Mącz; apparatus Cn (49): Widźiſz że nie ſámey wiáry/ ále wiele inſzych cnot do vſpráwiedliwienia potrzebá: Wiáry, Boiáźni/ Nádźieie/ Miłośći/ Pokuty/ álbo żáłoſci zá grzechy/ Krztu. A ták nie ſámá wiárá vſpráwiedliwia: bez przigotowánia żadnego. WujJud 99, 94v, 99, 109; Przeto y pokuty inákſzey/ y przygotowánia więtſzego/ y ſpowiedźi pilnieyſzey potrzebá temu/ ktory ná ſię cżuie grzechy śmiertelne LatHar 111; Przygotowánie/ ktore do otrzymánia łáſki w tym Sákrámenćie záwártey/ nam ſłuży/ ná onych rzecżách należy/ ktore ſię ná pocżątku cżwartego rozdźiału położyły. LatHar 246; Niechay żaden nie rozumie/ áby ſię kiedy ták godnie y przyſtoynie nágotowáć do tego Sákrámentu miał/ [...] iáko potrzebuie zacność y ſpániáłość zbáwićielá náſzego (marg) Przygotowánie wielmożnośći Páńſkiey godne/ nam niepodobne. (–) LatHar 246, [+9]v, 187 [2 r.], 214, 247 marg, 640, Aaa2v.

przygotowanie do czego (7): Przypadam vniżenie y oto ieſzcże do nog ſpániáłego máieſtatu twego/ áby potym ná oſtátecżne rzecży wſpominániu/ nie ſchodźiło mi ná przyſtoynym do nich przygotowániu/ y prácowitym o ſpoſobiech tego przygotowánia rozmyślániu. LatHar 640, 13, 188, 216, 640 marg, Aaa7; Wſzákże wiárá y vczynki dobre z łáſki pochodzące/ ſą przygotowániem do vſpráwiedliwienia. WujNT 533.

przygotowanie ku czemu (7): Multum potest provisio animi et praeparatio ad minuendum dolorem, Wiele waży przeyzrzenie á przigotowánie ku vlżeniu prisłego [!] smutku y záłośći. Mącz 495b; (marg) Pierwſze ſtrzyżenie álbo Clericatus. (–) Pocżąć tedy potrzebá od pierwſzego ſtrzyżenia/ á vcżyć iż ono ieſt nieiákim przygotowánim ku inſzych ſtanow przyięćiu. KuczbKat 240, 265 marg; Ktoby mowił/ że ſámá wiárá ieſt doſtátecżnym przygotowániem ku przijęćiu naświętſzego tego Sákrámentu/ przeklętym niech będźie. WujJud 264v, 94v, 99 [2 r.].

przygotowanie na co (4): świádomiſmy dobrze y nikcżemnośći náſzey/ y w przygotowániu/ ná przyięćie gośćiá tákiego/ ſłábośći y oźiębłośći náſzey. LatHar 246; Náucżyłem ſię y tego/ z niewycżerpánych zdroiow Boſkiey mądrośći twoiey/ że ná on oſtátecżny punkt y chwilę rozłącżenia duſze z ćiáłem/ przygotowánia potrzebá nie máłego LatHar 639; Stądći kośćioł Boży wziął y vſtáwił káżdey ćwierći roku poſty poſpolite/ ktore ſuchedni zowiemy/ kiedy kápłany świecą: máiąc to zá potrzebne przygotowánie ná ták wielki vrząd. WujNT 452, 456.

przygotowanie przed czym (1): (marg) Cżworákie przed przyięćim [Eucharystii] przygotowánie. (–) PRzed przyięćiem/ cżteryć rzecży zálecam. Naprzod wielką wiárę/ [...] LatHar 188.

przygotowanie czyje [w tym: pron poss (7), G pron (3), ai poss (1)] (11): Do Vſpráwiedliwienia Bożego trzebá przygotowánia náſzego. WujJud 94v marg, 94v, 100v, Nn5; przy poświącániu kośćiołá Sálomonowego moc niezliczoną bydłá [...] ná cześć Pánu Bogu zárzezano/ y prace przy tych obrzędách niezmierney vżyto: á moie przygotowánie do przyięćia Páná nieogárnionego máieſtatu iáko błáhe iáko krotkie? iáko oźiębłe? LatHar 216, 213, 214, 220, 245, 678; Kiedyby tedy Krześćiánie/ záchowawſzy ſámi we wſzem cáłą wiárę y pobożność P. Bogu ſwemu/ w práwey zgodźie á vfnośći Krześćiáńſkiey/ przećiwko Poháńcom woiowáli/ nie o cżeśne pożytki/ ále o chwałę Bożą/ y o wetowánie pośiędźienia y zgwałcenia iey: tedyby on ſam máłym przygotowániem ludzkim zwyćięſtwo ſpráwił: iáko to ludowi ſwemu obiecował/ y cżęſtokroć iśćił. PowodPr 14.

W połączeniu szeregowym (1): Tho tedy pierwſze vſpráwiedliwienie/ nie prze náſze żadne zaſługi/ áni vcżynki ktorechmy przedtym cżynić mogli/ áni prze wiárę Pan Bog nam dáie/ ále z ſzcżerey łáſki ſwoiey/ ácżkolwiek nie przez vśiłowánia/ przygotowánia/ y woley dobrey náſzey. WujJud 111v.

Zwrot: »przygotowanie uczynić« (1): Nocował ná modlitwie. [Luc 6/12]) Pátrz iákie Pan przygotowánie vczynił/ pierwey niżli Apoſtoły obrał. WujNT 216.
Szeregi: »namysł a przygotowanie« (1): Zda mi ſie/ iżby lepiey iákąkolwiek s thych námienionych gier wziąć przed ſię teraz/ á tę oſobną ná iutro záchowáć/ dla tego/ áby pan Kriſki miał więcey cżáſu do namyſłu/ á przygotowánia: bo popráwdzie mowić s prędká/ á nierozmyſlnie/ o rzecży tákiey/ nie ieſt to ledá co. GórnDworz C8v.

»przygotowanie i społrobienie« (1): á nie tylko bywamy pocżytáni álbo oſądzeni ſpráwiedliwymi/ ále prawdźiwie ſpráwiedliwymi ſie sſtawamy/ prziymuiąc ná śię ſpráwiedliwość/ káżdy ſwoię/ według miáry/ ktorą Duch Swięty vdźiela káżdemu/ iáko racży/ y według przygotowánia y ſpołrobienia káżdego właſnego. WujJud 100v.

Wyrażenie przyimkowe: »bez przygotowania« = nullo apparatu Cn (3): (marg) Nieprzyſtoi kommunikowáć bez przygotowánia. (–) NA te niebieſkie y Anyelſkie práwie gody/ nie przyſtoi żadnemu/ by też nacżęśćiey tey naydrożſzey świątośći vżywał/ iść/ bez iákiegokolwiek przygotowánia. LatHar 244, 244.
III. Z neutralizacją funkcji odczasownikowej (14):
1. [To, co zostało przygotowane, przyrządzone [czego]: I położono przed nimi potraw wielkié przygotowánié [Appositaque est eis ciborum magna praeparatio] y iedli y pili WujBib 4.Reg 6/23.]
2. To, co stanowi tło, podkreśla i uwydatnia rangę i charakter wydarzeń, uroczystości; pompa Mącz; scaena Cn (2): Solenniter [...] Nach jrlichem oder gewohnlichen Brauch. [...] – Zwielkim obrzedem przigotowanim. Calep 988.

przygotowanie ku czemu (1): Pompa, Wſzelákie koſztowne známienite á pyſzne przigotowánie ku yákiey grze turnieyowey/ álbo proceſsiey yákiey. Mącz 309a.

3. Wigilia święta Paschy; parasceve PolAnt, Vulg (12): A názáiutrz/ ktory ieſt dźień po przygotowániu (marg) Páraſceue, to iest przygotowánie zowie dzien piątkowy, iz weń gotowano potráwy ná Sobotę, ktora v zydow była iáko v nas Niedzielá. (–)/ zebráli ſię Arcykápłani y Pháryzeuſzowie do Piłatá/ mowiąc WujNT Matth 27/62.

przygotowanie czego (1): A był dźień przygotowánia Páſchy/ godźiná iákoby ſzoſta WujNT Ioann 19/14.

przygotowanie na co (3): A gdy iuż pozno było/ iż nádchodźiło przygotowánie (ná święto) ktore Sobotę vprzedza; przyſzedł Iozef z Arymátyey LatHar 714; á był (piątkowy) dźień/ przygotowánia ná wielkąnoc LatHar 734, 727.

Wyrażenie: »przygotowanie żydowskie« (1): Tám tedy/ dla przygotowánia Zydowſkiego (marg) iż iuż wigilia ſzábátu miáłá ſię k wieczoru. (–)/ iż on grob był blizko/ położyli Ieſuſá. WujNT Ioann 19/42.
Zestawienie: »dzień przygotowania (Paschy)« = parasceve (Paschae) PolAnt, Vulg (8): Nazáiutrz ktory ieſt dźień po dniu przygotowánia/ zebráli ſię przednieyſzy Kápłani y Fáryzeuſzowie do Piłatá. BibRadz Matth 27/62; LatHar 727, 734, 736; A był dźień Przygotowánia/ y ſzábát náſtawał. WujNT Luc 23/54; Zydowie tedy (ponieważ był dźień Przygotowánia) (marg) To ieſt, przedſzábáćie, iáko v nas wigilia ná święto. (–) áby ná ſzábát nie zoſtáły ćiáłá ná krzyżu [...] prośili Piłatá/ áby połamano goleni ich/ á zięto ie. WujNT Ioann 19/31, Mar 15/42, Ioann 19/14.

Cf NIEPRZYGOTOWANIE, PRZYGOTOWAĆ, PRZYGOTOWAĆ SIĘ

MP