Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: NASŁABIONY

Następne hasło: 2. NASŁAĆ »

1. NASŁAĆ (11) vb pf

Oba a jasne.

Fleksja

inf	nasłać

praet
	sg		pl
1	m	-m nasłåł	m pers
1	f	-m nasłała	m an
3	m	nasłåł	m pers	nasłali

plusq
	sg
1	m	-m był nasłåł

conditionalis
	pl
3	m pers	by nasłali

inf nasłać (1). ◊ praet 1 sg m -m nasłåł (2). f -m nasłała (1). ◊ 3 sg m nasłåł (3). ◊ 3 pl m pers nasłali (1). ◊ plusq 1 sg m -m był nasłåł (1). ◊ con 3 pl m pers by nasłali (1). ◊ part praet act nasłåwszy (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVIII w.

Znaczenia

1. Wysłać, wyprawić przeciw komu, czemu (7)
2. Przysłać w dużej ilości (z subiektywnym odczuciem wielości) (4)

1. Wysłać, wyprawić przeciw komu, czemu [kogo] (7):

nasłać na kogo, na co (4): Iakom ya nyenaslal kmieczi swych y slugi swego sdomu mego na dom slachethnego stanisława ZapWar 1549 nr 2660, 1533 nr 2441, 1540 nr 2500; Y oddam wam látá ktore z iádłá ſzáráńcża/ [...] woyſko wielkie/ ktorem był násłał ná was [quem misi in vos]. BudBib Ioel 2/25.

nasłać ku czemu (1): A Tákowé ruſzenié poſpolité nie ma bywáć/ ieno áżby [...] gwałtowną moc ludu ſwégo/ [...] ku ſplóndrowániu Króleſtwá náſłáć miał wolą [mittere velle JanStat 692] SarnStat 424.

nasłać dokąd (1): yakom ya nyenaslala do domv andrzeya kolakowskyego do czosznowa anym pobrała broga zytha [...] podług pozw ZapWar 1532 nr 2398.

nasłać kogo [= na kogo] (1): Thenze naiachawſzi abo naſlawſzi bialla Glowe zacna Panie Wlotkowa w Noci dom iei wibrac kazał wiplundrowac PaprUp I3.

W charakterystycznych połączeniach: nasłać kmiecia, sługę, służebnika, wojsko wielkie; nasłać białą głowę [= na białą głowę]; nasłać na dom [czyj], na imienie; nasłać ku splondrowaniu [czego]; nasłać mieć wolą.

Szereg: »najachać abo nasłać« (1): PaprUp I3 cf nasłać kogo.

2. Przysłać w dużej ilości (z subiektywnym odczuciem wielości) [kogo a. wiele kogo, czego] (4): A gdy tych złocżyńców wiele náſłáli/ páſli ſtádá y dobytki Rzymſkie BielKron 275v.

nasłać komu (3): [Skanderbeg] wthárgnął do Trácyey y Mácedoniey gdzie [...] ſkárbow nábrał/ więźniow y koni niepoſpolitych krolom krześćiańſkim y innym pánom náſłał. BielKron 257, 252; CiekPotr 37.

W charakterystycznych połączeniach: nasłać rannych, więźniow (2), złoczyńcow; nasłać koni, korzenia, miąs, malmazyjej, innych potrzeb; nasłać krolom, panom.

Szereg: »nasłać i nakupić« (1): A gdyby Teraz iáki wielki pan do Lwowá przyiáchał, [...] Ktoremuby to Ráyce, Ormiánie, y inni; Miąs, máłmázyei, korzenia, y inych náſłáli Potrzeb, y ſzáfárze iego mu nákupili, Obiadby był bogáty CiekPotr 37.

Synonimy: 1. naprawić, wyprawić.

Formacje współrdzenne cf 1.SŁAĆ.