« Poprzednie hasło: [ROMANOWCZY] | Następne hasło: ROMASAN » |
ROMANOWY (16) ai
romanowy (11), romanow (4+żp).
Oba o jasne; -å- (5), -a- (2); -a- BielKron; -å- : -a- SienLek (5:1).
Fleksja
sg | ||
---|---|---|
n | N | romanowé, romanowo |
G | romanowégo | |
I | romanowym |
sg n N romanowé (2), romanowo (4+żp); ~ (attrib) -é (1) SienLek, -o FalZioł (4+żp). ◊ G romanowégo (8); -égo (2), -(e)go (6). ◊ I romanowym (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w.
Znaczenia
Określenie dla kilku gatunków roślin, które według dawnej taksonomii nosiły nazwę Titimalus. Obecnie zaliczane do różnych rodzin i różnych rodzajów, głównie wilczomleczowatych (Euphorbiaceae) (16): ROmanowe ziele ieſth rozmaite tak iże ſiedmioraka rozmaytoſć ieſth miedzy nim/ á wſzakoż s każdego mleko idzie FalZioł I 146b; Rzeczy poſpolite: ktore przyciągaią z daleka/ a mocznie cżyſcią. Scamonea/ cżemierzycza biała y cżarna/ romanowo ziele wſzelki rodzay iego/ ſkocżek anabula/ to ieſt pſi mlecz, ſoſnka mnieyſza y więtſza/ coloquintida/ turbith/ wilcże łyko/ cocenidium/ aloepaticum citrinum FalZioł V 106v, +5, I 146b, c żp, III 40d, IV 52d (10).
Zestawienie: bot. »romanowo(-e) ziele« = cobion (cubion), esula arborescens, Leptophyllon, Tithymalus dendroides Cn [szyk 3:1] (4): wſzytkiégo zárowno/ vtłukſzy weſpołek miáłko/ roſtwórz mlékiem z romanowégo źiela á ná guz przyłóż/ tedyć zginie álbo ſye rozeydźie SienLek 129, 46v, 157v, Xxx3v; [Cresc 1571 25].
a. Będący częścią rośliny »romanowo(-e) ziele« (2): Albo weźmi lebiodki/ zębowego korzenia/ korzenia romanowego/ bielonowego náśienia/ warz to w Winie albo wocćie SienLek 76; Théż ná rozegnánie guzu iákiegożkolwiek/ Weźmi [...] łáien gołębich/ koperwáſu/ wapná niegáſzonégo/ [...] vtłucz tho miáłko/ á mlékiem romanowym roſtwórz á ná guz przyłóż SienLek 129.
Cf [ROMANOWCZY]
LWil