« Poprzednie hasło: NAUCZAĆ | Następne hasło: NAUCZAJĄCY » |
NAUCZAĆ SIĘ (4) vb impf
Pierwsze a jasne.
Fleksja
indicativus | ||
---|---|---|
praes | ||
sg | ||
1 | nauczåm się | |
3 | nauczå się |
praet | ||
---|---|---|
pl | ||
3 | subst | nauczały się |
imperativus | |
---|---|
sg | |
2 | nauczåj się |
praes 1 sg nauczåm się (1). ◊ 3 sg nauczå się (1). ◊ praet 3 pl subst nauczały się (1). ◊ imp 2 sg nauczåj się (1).
Sł stp s.v. nauczać, Cn notuje, Linde XVIII w. s.v. nauczyć się.
Znaczenia
- 1. Zdobywać wiedzę (2)
- 2. Przyzwyczajać się (1)
- 3. Wyciągać wniosek, naukę (1)
1. Zdobywać wiedzę (2): Addisco ‒ Naucząm ſzie. Calep 22a.
Zwrot: »[czego] na pamięć się nauczać« = animis ac mentibus mandare, ediscere ad verbum, mandare aliquid memoriae, perdiscere tamquam dictata Cn (1): iákoſz ſie tego/ y żydowſkie dziatki ná pámięć náucżáły/ y będąc w tym wychowáne/ y temu ſie przyzwycżáiwſzy/ iáko iednego przyrodzenia [...] pilnowáły CzechRozm 111v.
2. Przyzwyczajać się [od kogo cum inf] (1): á ſnać ſię tego więcey naucza od ſwoych rodziczow/ albo nauczicielow/ niſli od kogo ynego/ brac nadaremnie ymię Boże/ albo czartowſkie. SeklKat F3.
3. Wyciągać wniosek, naukę [z czego] (1):
Szereg: »nauczać się i upewniać« (1): Naprzod ábyſmy pewnie wiedźieli/ iż ieſt żywot po śmierći [...]. kto o tym niewie ábo nie wierzy/ ábo nie myśli/ wżdy ſię z tego zmartwychwſtánia náuczay y vpewniay. SkarKaz 207b.
Formacje współrdzenne cf UCZYĆ.
Cf NAUCZAJĄCY
MM