[zaloguj się]
[pdf]

ROSNĄCY (6) part praes act

rosnący (5), rostnący (1); rosnący : rostnący Calep (2:1).

o prawdopodobnie jasne (tak w rostący).

Fleksja
sg
mNrosnący, rostnący nNrosnąc(e)
pl
N subst rosnąc(e)
A subst rosnąc(e)

sg m N rosnący (2), rostnący (1). ◊ n N rosnąc(e) (1). ◊ pl [N subst rosnąc(e).] ◊ A subst rosnąc(e) (2).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w. s.v. rosnąć, rość.

1. Żyjący, rozwijający się; znajdujący się gdzieś, występujący [w tym: gdzie (3)] (5): Cżemu brzemiennym paniam ſzkodzi wino (–) Bowiem ono zbytnie zagrzewaiąc maciczę trawi w niey wilgotnoſci z ktorich płod żiwnoſć bierze, á tak wyſuſza duchy roſnące w ciałe [!] dziecęczim. GlabGad H.
a. O roślinach (4): Hortensis herba. Garten kraut das in garten wechſt. Zyeliczko wſſelkye wogrodzye roſnące. Murm 27; Calep 150a.

rosnący jak [= przybierający określoną postać] (1): Unistirpis, Quod a radice caudicem habet unicum assurgentem – Iednim prętem roſnąci. Calep 1137b.

[Wyrażenie: »rosnące rzeczy (na ziemi)« = rośliny: Tákież y roſnące rzecży wſzytkie (iáko ſą źiołá álbo y drzewie) w nim [w dobrym powietrzu] śię bárzo mnożą y roſpładzáią. Ieſliże záśię złe powietrze będźie [...]/ tákież y roſnące rzecży ná źiemi pſuią śię Cresc 1571 5.]
α. W funkcji rzeczownika: »rosnące« = rośliny (1):
Wyrażenie: »z ziemie rosnące« (1): Náwiedziłeś [Panie] źiemię y nápoiłeś ią/ rozlicnym obycżáiem vbogáćiłeś ią. Rzeká Boża nápełnioná wod: zgothowiłeś pokarm ich: bo thákie ieſth ſpráwienie iey. Zrzodłá iey nápełni/ rozmnoz wſſyſthkie zniey roſnące [genimina eius] Leop Ps 64/11.
2. Zyskujący na znaczeniu, zdobywający wpływy, wzrastający w potęgę, wzmacniający się, rozszerzający się (1): Vigens – Roſtnáci [!], ktnąci. Calep 1123a.

Synonimy: 1. występujący, żyjący, żywiący; 2. ktnący, rozszerzający się.

Cf ROSNĄĆ, ROSTĄCY

AĆ