[zaloguj się]
[pdf]

NIEBACZENIE (7) sb n

W pisowni łącznej (6), w rozłącznej (1).

a pochylone; teksty nie oznaczają é; pierwsze e prawdopodobnie jasne (tak w nie-) (Cn drugie i końcowe e pochylone).

Fleksja
sg
N niebåczeni(e)
G niebåczeniå
I niebåczeni(e)m

sg N niebåczeni(e) (2). ◊ G niebåczeniå (3). ◊ I niebåczeni(e)m (2).

Sł stp brak, Cn s.v. niebaczność, Linde brak.

1. Nieuwaga; defectus consilii, inconsiderantia, inconsulta ratio, inopia rationis, irrationabilitas, temeritas Cn (3):
Wyrażenie przyimkowe: »z niebaczenia« = nieświadomie, przez nieuwagę (3): A [Noe] iſz dopiero pierwſzy raz ták pił/ iáko wodę zwykłą ono wino: zniebacżenia ſię bárzo vpił SkarŻyw 271, 271 [2 r.].
2. Nieliczenie się z czymś [na co] (1) : Bo dobrzy thego [dobrodziejstwa] vżywáią z wielką roſtropnoſcią/ z wielkim vważeniem rozumu/ z wielkim bacżeniem boiáźni Bożey [...]. Zli záſię z wielką roſpuſthnoſcią/ z wielką ſwąwolą/ z wielkim niebacżeniem áni ná wolą Páńſką/ áni ná ſtrách ſrogich ſądow iego RejZwierc 132.
3. Niewdzięczność (2): [gdy [Anaksagoras] przyſzedł práwie do zgrzybiáłego wieku/ zániedbał go Perikles [...] Filozof tedy/ gdy mu ſię doſtáło z tymto Kśiążęćiem widźieć/ ták iy z wielkiego niebácżenia ſtrofował PlutBBud G2v.]

niebaczenie czyje [w tym: G sb (1), pron poss (1)] (2): Leć przenika ſerce me wielkie nie bacżenie/ Twoie [= ziemi węgierskiej] y Páná mego ſłużb moich wzgárdzcnie. CzahTr 12, 12.

*** Bez wystarczającego kontekstu (może też w znacz. ‘ślepota’) (1): Ahlepsia, Latine caecitas, et inconsiderantia — Niebaczenie ſzlepota. Calep 6a.

Cf BACZENIE, NIEBACZNOŚĆ

ASt