[zaloguj się]
[pdf]

ROSOSZKA (6) sb f

rososzka (6), [rozsoszka].

Oba o oraz a jasne (w tym w a 1 r. błędne znakowanie).

Fleksja
sg pl
N rososzka
A rososzki
I rososzkami
L rososzkach

sg N rososzka (6). ◊ [pl A rososzki. ◊ I rososzkami. ◊ L rososzkach.]

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (dwa z niżej notowanych przykładów) – XVII i XIX w.

Dem. od „rozsocha” (6):
1. Widłowato zakończone narzędzie służące do podpierania, rodzaj rozgałęzionej podpórki, rozwidlony kij, kołek; capreolus, cervus, furcula Mącz (4): Capreolus, Vitis genus quod pariat capreolum, Roſoſzká widełki/ álbo widlicá. Mącz 34b; Cervus, Roſoſzka/ Widełki. Mącz 50a, 56d, 141a; [y maſz mieć koł/ v ktorego kołu będzie ſznurek z kneblikiem/ ná ktorym knebliku będzieſz ſzáter podnośił: y maſz go záwádzáć ná ony roſoſzki/ ná ktore roſoſzki gdy ptak wſkocży/ tedy vpádną ná źiemię y z śiećią CygMyśl G, C; Na południe pokarmuje [król] w chruścianej kotarze, zydel mu czynią, kołków w ziemię kilka wbiwszy jako rozsoszki, a na przek drugich kilka położywszy PiotrDzien 290; Volck Xxx3].
2. Wąsy winnej latorośli (1): [á przedśię y to [winne drzewko] áby ſię podnioſło/ tedy cokolwiek ſię náwinie/ zá to ſię vymuie ſwoiemi roſoſzkámi/ właſnie iákoby rękomá CiceroBBud 25 (Linde).]
Wyrażenie: »rososzka winnej wici (a. [winna])« (1): Viticulum, qui et capreolus dicitur, Roſoſzká winney wići. Mącz 499d; [Claviculus [...] ein Rebenzinck. Pol. roſoſzká winna. Volck 117].
3. Narzędzie do wymierzania kary śmierci, krzyż, szubienica (1): Crux, Krzyſz/ Szubienicá/ Roſoſzká. Mącz 69d.

Synonimy: 1. koziełek, widełki, widlica; 3. krzyż, szubienica.

AĆ