[zaloguj się]
[pdf]

NIEPRZEWYCIĘŻONY (7) part praet pass pf

W pisowni łącznej (5), w rozłącznej (2).

Oba e oraz o jasne.

Fleksja
sg
mNnieprzewyciężony fN
A Anieprzewyciężonå
Vnieprzewyciężony V
pl
N subst nieprzewyciężon(e)

sg m N nieprzewyciężony (4). ◊ V nieprzewyciężony (1). ◊ f A nieprzewyciężonå (1). ◊ pl N subst nieprzewyciężon(e) (1).

Sł stp s.v. przewyciężyć, Cn, Linde brak.

W funkcji przymiotnika (7):
1. Którego nie można zwyciężyć, nad którym nie można mieć przewagi (5):

nieprzewyciężony czym (1): Bowiem Moſkwie/ Tátárom/ ſwoiemi pocżtámi [...] Bywał ſrogi y trudny: ná dalekie ſtrony/ Słynął ktemu Bogáctwy nieprzewyćiężony. KołakCath A4v.

W połączeniu z imieniem własnym [zawsze imię + nieprzewyciężony] (3): KochMon 25, 28; Tu w ſczérym diámenćie Mars ogromny ſtoi [...] tu w ogniſtéy zbroi Wulkanus: przy nim Iuno nie przewyćiężona: I tarczą nieprzebitą Pállás záſłoniona. KochMuza 26.

Wyrażenie: peryfr. »rycerz nieprzewyciężony« = Bóg (1): Strzeż/ proſzę/ Rycerzu nieprzewyćiężony/ Aby/ nieprzyiaćiel [...] ná wſzem ſię omylił. Nie wpuſzcżay go Boże/ w ten przybytek máły GrabowSet P2v.
2. Którego nie można zniszczyć, obalić (2):
Szereg: »mocny i nieprzewyciężony« (2): NiemObr 104; ſą dwá fundámenty ná ktorych ſię CZYSCIEC gruntuie. A ták ſą mocne y nie przewyćiężone/ że ich żaden Táran zárzutek Heretyckich/ [...] poruſzyć nie będźie mogł ná wieki. WysKaz 19.
W przen (1): Pan Chriſtus [... ] dowodźił Boſtwá ſwego. [...] ktory dowod mocny/ y nieprzewyćiężony ieſt. NiemObr 104.

Cf NIEPRZEWYCIĘŻNY, NIEPRZEZWYCIĘŻONY, PRZEWYCIĘŻONY

JB