[zaloguj się]
[pdf]

NIEZWALCZONY (17) part praet pass pf

W pisowni łącznej (14), w rozłącznej (3).

e jasne, a pochylone; -o- (7) KochPs (6), KochJez, -ó- (1) KochPieś.

Fleksja
sg
mNniezwålczony fN nN
G G Gniezwålczon(e)go
A Aniezwålczoną A
Vniezwålczony V V
pl
D niezwålczonym
A subst niezwalczoné

sg m N niezwålczony (3). ◊ V niezwålczony (8). ◊ f A niezwålczoną (1). ◊ n G niezwålczon(e)go (2). ◊ pl D niezwålczonym (1). ◊ A subst niezwalczoné (2); -é (1), -(e) (1).

Składnia dopełnienia sprawcy: niezwalczony od kogo (1).

Sł stp brak, Cn s.v. niezwyciężony, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.

I. W funkcji właściwej: Którego nikt nie pokonał; invictus Cn (2): A ći ſie więcey potykáli w ſkok z niepryiaćielem [!] [...] á gdy im ćięſzko było do woyſká vſtępowáli niezwalcżonego iáko zá mur/ ktore w ſobie mocno ſtało. BielSpr 30v; Rzym [...] To miáſto świát zwalczywſzy/ y śiebie zwalczyło/ By nic niezwalczonego od niego nie było. SzarzRyt D2v.
II. W funkcji przymiotnika: Taki, którego się nie da pokonać, nie do zwyciężenia; indomitus, inexpugnabilis, inexsuperabilis, insuperabilis Cn (14): BielKron 259v; Weźmi mię w ſwą obronę/ niezwalczony pánie/ A to zá twardą ſkáłę/ y zamek mi ſtánie. KochPs 42, 99, 103, 121 [2 r.], 122; Iuż twoie namioty Zá Dźiwną [!] widáć/ y twé niezwalczoné roty. KochJez B; KochPieś 46; WSiáday/ á śmiałym ſercem Krolu niezwalcżony Ná koń pyſzny KmitaPsal A4v, A5v; GrochKal 5.

W przeciwstawieniu: »zwyciężony ... niezwalczony (1): Licż y Pompeiuſá co ieſt zwyćiężony/ Ale dom Rádźiwiłow nigdy niezwalcżony. SapEpit A3.

Szereg: »mocny a niezwalczony« (1): Tá cżęść ziemie [...] ma w ſobie [...] mocne á nie zwalcżone kroleſtwá BielKron 263v.
*** Bez wystarczającego kontekstu (1): Niezwyćiężony. Niezwalcżony. Invictus bello. Calag 537a.

Synonimy: niezwojowany, niezwyciężony.

Cf ZWALCZONY

AK